Halal Route Application กิน เที่ยวทั่วไทย ปลอดภัยสไตล์ฮาลาล

การท่องเที่ยวฮาลาล หรือการท่องเที่ยววิถีอิสลาม เป็นทิศทางการท่องเที่ยวที่น่าจับตา การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยคาดการณ์ว่าปี 2567 จะมีนักท่องเที่ยวชาวมุสลิมราว 168 ล้านคนทั่วโลก ซึ่งเป็นตัวเลขที่สูงกว่าจำนวนนักท่องเที่ยวก่อนการเกิดการระบาดของโรคโควิด-19 ถึง 5% นักท่องเที่ยวมุสลิมจำนวนมหาศาลเหล่านี้ไปเที่ยวที่ไหนกัน?

ผลจากการจัดอันดับจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยวมุสลิมทั่วโลกโดย Mastercard-Crescent Rating Global Muslim Travel Index หรือ GMTI 2024 เผยว่าประเทศไทยเป็นอันดับที่ 32 ที่นักท่องเที่ยวมุสลิมนิยมไป

ประเทศไทยมีเสน่ห์หลายอย่าง นอกจากธรรมชาติ ศิลปะ และวัฒนธรรมอันงดงามแล้ว ความเป็นสังคมพหุวัฒนธรรมที่ผู้คนหลายเชื้อชาติและศาสนาอยู่ร่วมกันได้ ก็เป็นจุดขายสำคัญเพราะสังคมมีลักษณะเปิดและเป็นมิตรกับนักท่องเที่ยวทุกชาติและศาสนา อย่างไรก็ตาม ปัญหาสำคัญที่นักท่องเที่ยวมุสลิมพบเวลาท่องเที่ยวในประเทศไทย คือ การหาร้านอาหารฮาลาลที่ได้รับการรับรองมาตรฐานฮาลาล การหาโรงแรมที่พัก หรือสถานที่ท่องเที่ยวที่มีพื้นที่บริการ (เช่น การละหมาด) ถูกต้องตามหลักวิถีอิสลาม

"ประเทศไทยต้อนรับนักท่องเที่ยวต่างชาติปีละประมาณ 30 ล้านคน ซึ่งในจำนวนนักท่องเที่ยว 100 คน จะเป็นชาวมุสลิมอยู่ 20 คน ถือเป็นจำนวนที่เยอะและมีแนวโน้มจะเติบโตมากขึ้นทุกปี อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทยจึงควรให้ความสำคัญกับนักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ แต่ปัจจุบันการจัดการท่องเที่ยวที่รองรับวิถีการท่องเที่ยวฮาลาลยังไม่เพียงพอ ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะเงื่อนไขในการปรับเปลี่ยนการให้บริการให้ได้มาตรฐานฮาลาลมีความยุ่งยากและมีรายละเอียด การจัดการบริการนักท่องเที่ยวชาวมุสลิมจึงไม่ค่อยแพร่หลายนัก" รองศาสตราจารย์ ดร.วินัย ดะห์ลัน ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวถึงปัญหาที่นำไปสู่การพัฒนาแอปพลิเคชัน "Halal Route"

"คำว่า วิถีฮาลาลไม่ได้มีแค่เรื่องอาหาร แต่มันครอบคลุมการใช้ชีวิตในทุก ๆ ด้านของชาวมุสลิม แอปพลิเคชันนี้จะเชื่อมโยงการเดินทางท่องเที่ยวทั่วไทยให้พี่น้องมุสลิมจากทั่วโลกเดินทางพร้อมปฏิบัติศาสนกิจได้ตามหลักศาสนาอิสลาม"

หลังจากที่แอปพลิเคชัน Halal Route เปิดตัวให้ผู้สนใจดาวน์โหลดได้ฟรี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2563 (ค.ศ.2020) ก็มีการอัปเดตและอัปเกรดอย่างต่อเนื่อง และได้รับการรีวิวที่ดีจากผู้ใช้งาน รศ.ดร.วินัยมั่นใจว่าแอปพลิเคชัน "Halal Route" จะช่วยผู้ประกอบการไทยให้เข้าถึงกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวมุสลิมได้มากยิ่งขึ้น และในขณะเดียวกัน ก็ช่วยพี่น้องเพื่อนชาวมุสลิมให้เดินทางท่องเที่ยว กิน พักผ่อนทั่วประเทศไทยได้อย่างสบายใจสอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลาม

6 เรื่องต้องใส่ใจในการจัดการท่องเที่ยวฮาลาล (Halal Tourism)

การท่องเที่ยวฮาลาล หรือ การท่องเที่ยววิถีอิสลาม (Halal Tourism) คือการจัดการท่องเที่ยวที่สอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลามและค่านิยมของชาวมุสลิม ซึ่งครอบคลุมทั้งการเดินทาง ท่องเที่ยว กิน พักอาศัย เช่น การไม่บริโภคเนื้อสุกร-สัตว์มีพิษ ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ ละหมาดวันละ 5 เวลา เป็นต้น ซึ่งการจัดบริการ บรรยากาศและสภาพแวดล้อมให้สอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลามจะส่งผลต่อการตัดสินใจเดินทางของนักท่องเที่ยวชาวมุสลิมมายังประเทศไทย
รศ.ดร.วินัย แนะ 6 เรื่องที่ผู้ประกอบการด้านการท่องเที่ยวพึงรู้และให้ความสำคัญในการจัดการท่องเที่ยวฮาลาล ได้แก่

1. อาหาร - ถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการเลือกสถานที่ท่องเที่ยวของกลุ่มมุสลิม เพราะชาวมุสลิมจะถูกห้ามไม่ให้บริโภคเนื้อสุกร สุนัข สัตว์มีพิษ สัตว์ที่กินเนื้อเป็นอาหาร สัตว์ที่ตายเอง เหล่านี้ถือว่าเป็นหะรอม หรือผิดหลักศาสนา แต่จะสามารถบริโภคเฉพาะอาหารที่ได้รับการรับรองมาตรฐานฮาลาลเท่านั้น
2. สิ่งอำนวนความสะดวกในการละมหาด - ชาวมุสลิมที่เคร่งครัดจะละหมาดเพื่อแสดงความเคารพต่อพระเจ้าวันละ 5 เวลา คือ ช่วงเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้น เที่ยง บ่าย หลังพระอาทิตย์ตก และตอนกลางคืน ดังนั้น สถานที่ท่องเที่ยวที่ตอบโจทย์การท่องเที่ยวฮาลาล จึงควรมีสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับการละหมาด เช่น การมีห้องละหมาดแยกชาย-หญิง และการมีสถานที่สำหรับชำระล้างร่างกายก่อนละหมาด เป็นต้น
3. การให้บริการในช่วงเดือนรอมฎอน - เป็นเดือนที่ชาวมุสลิมถือศีลอด คือระงับการกิน การดื่ม การสูบ การเสพสุขทางเพศ และพฤติกรรมที่เป็นบาปอื่น ๆ ในช่วงเวลาตั้งแต่พระอาทิตย์ขึ้นจนพระอาทิตย์ตก เพื่อแสดงความภักดีต่อองค์อัลเลาะห์ ดังนั้นสำหรับชาวมุสลิมที่จำเป็นต้องออกเดินทางไปต่างแดนในช่วงนี้ จึงมักมองหาโรงแรมและการบริการที่เอื้อต่อการถือศีลอดดังกล่าว เช่น โรงแรมที่สามารถเตรียมอาหารฮาลาลบริการ หรือที่เรียกว่า ซะโฮร์ ให้ก่อนพระอาทิตย์ขึ้น เป็นต้น
4. สุขอนามัยในห้องน้ำ - "น้ำ" เป็นสิ่งแสดงถึงความบริสุทธิ์ สะอาด และตามหลักศาสนาอิสลาม ความสะอาดทางกายภาพเป็นองค์ประกอบสำคัญของชาวมุสลิม ชาวมุสลิมจึงให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับสุขอนามัยในห้องน้ำ และน้ำที่สะอาด
5. กิจกรรมที่ไม่ใช่ฮาลาล - เมื่อเดินทางไปท่องเที่ยวสถานที่ต่าง ๆ ชาวมุสลิมมักหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ไม่ใช่ฮาลาล เช่น สถานที่ที่บริการเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สถานบันเทิง และบ่อนการพนันคาสิโน เป็นต้น
6. พื้นที่สันทนาการที่เป็นสัดเป็นส่วนแยกชายและหญิง - การจัดบริการท่องเที่ยววิถีอิสลามแก่ชาวมุสลิมนั้น ผู้ประกอบการการท่องเที่ยวควรคำนึงถึงพื้นที่ส่วนตัวที่แบ่งแยกชายหญิงชัดเจน เช่น ห้องออกกำลังกาย สปาก็ควรแยกพื้นที่ชายและหญิงออกจากัน หรือหากจำเป็นก็ใช้สถานที่เดียวกันแต่ให้จัดสรรเวลาแยกกัน

Halal Route App กิน เที่ยว นอนสบายสไตล์ฮาลาล

คุณอิรฟัน แวหะมะ เจ้าหน้าที่บริการวิทยาศาสตร์ในทีมพัฒนา Halal Route App กล่าวว่า"Halal Route เป็นแอปพลิเคชันที่รวบรวมข้อมูลสำหรับการค้นหาร้านอาหารฮาลาล มัสยิด สถานที่ละหมาด เวลา-ทิศละหมาด สถานที่ท่องเที่ยว หมู่บ้านหรือชุมชนมุสลิม โรงแรมที่พัก ฯลฯ"

"แอปนี้เชื่อมโยงกับ Google Map ช่วยนำทางนักท่องเที่ยวไปยังสถานที่ที่ต้องการได้อย่างแม่นยำ แถมรองรับ 3 ภาษา ได้แก่ ไทย อังกฤษ และอารบิก เพื่อให้นักท่องเที่ยวชาวมุสลิมสามารถใช้ชีวิต และท่องเที่ยวสไลต์ฮาลาลในประเทศไทยได้สะดวกสบาย และอุ่นใจยิ่งขึ้น" คุณอิรฟันกล่าวพร้อมเผย 8 ฟีเจอร์เด็ดในแอปพลิเคชัน ดังนี้

8 เมนูในแอปพลิเคชัน Halal Route

1. เมนู ฮาลาลรูท - เป็นแผนที่นำทางที่แสดงตำแหน่งปัจจุบันของผู้ใช้ และสถานที่ต่าง ๆ ที่อยู่ใกล้ ๆ เช่น มัสยิด ร้านอาหาร โรงแรมที่พัก สถานที่ท่องเที่ยว เป็นต้น โดยระบบจะเชื่อมโยงกับ Google Map และสามารถแสดงเส้นทางเพื่อนำทางผู้ใช้แอปไปสู่จุดหมายปลายทาง
2. เมนู ร้านอาหาร - เป็นเมนูที่รวบรวมร้านอาหารฮาลาล พร้อมแบ่งประเภทร้านอาหาร เช่น อาหารไทย อาหารอีสาน ก๋วยเตี๋ยว และสตรีทฟู้ด เป็นต้น เมื่อผู้ใช้งานกดเลือกร้านอาหารฮาลาลที่ต้องการ ระบบจะแสดงรายละเอียดของร้านอาหาร เช่น ประเภทอาหาร เมนูขึ้นชื่อ จำนวนที่นั่ง ที่อยู่ เบอร์โทรร้าน เป็นต้น พร้อมเชื่อมต่อแผนที่ใน Google Map เพื่อนำทางไปยังร้านอาหารแห่งนั้น ๆ
3. เมนู โรงแรมที่พัก - เป็นเมนูที่รวบรวมข้อมูลของโรงแรมที่เป็นมิตรต่อชาวมุสลิมในประเทศไทยไทย โดยจะมีรายละเอียดของชื่อ-ที่อยู่โรงแรม สิ่งอำนวยความสะดวก (ห้องละหมาด อาหารฮาลาล) พร้อมเชื่อมโยงแผนที่ของ Google Map เพื่อนำทางผู้ใช้งานไปยังโรงแรมได้
4. เมนูมัสยิด - เป็นแผนที่ที่สามารถแสดงตำแหน่งของมัสยิดที่อยู่ใกล้ตำแหน่งของผู้ใช้งาน อีกทั้งยังสามารถปักหมุดเลือกพื้นที่ที่จะไปเพื่อค้นหามัสยิดในพื้นที่นั้นได้ด้วย ซึ่งแอปพลิเคชันจะแสดงแผนที่นำทางไปยังมัสยิดนั้นผ่านระบบของ Google Map
5. เมนูทิศละหมาด - เป็นเข็มทิศ สำหรับค้นหาทิศละหมาด นอกจากนี้หากต้องการคำนวณพิกัดพื้นที่ เวลาละหมาด ผู้ใช้งานสามารถปักหมุดสถานที่และค้นหาทิศละหมาดได้
6. เมนูเวลาละหมาด - เป็นเมนูที่เชื่อมโยงทั้งสถานที่-วัน-เวลาละหมาด เข้าไว้ด้วยกัน ซึ่งสามารถดูได้ทั้งแบบเฉพาะเจาะจงวัน และแบบรายเดือนได้
7. เมนู ปฏิทินอิสลาม - เป็นการแสดงปฏิทิน ฮิจเราะห์ศักราช ที่แสดงถึงวันสำคัญ ของศาสนาอิสลาม
8. เมนู HAL-Q - เป็นเมนูที่รวบรวมข้อมูลร้านอาหารที่มีศักยภาพในการพัฒนาในด้านคุณภาพของสถานประกอบการ ต่อยอดในด้านระบบเทคโนโลยีสมัยใหม่ เข้าสู่ระบบฐานข้อมูล จะพัฒนาไปถึงระบบ HALAL Blockchain ในอนาคต

"ทางทีมวิจัยได้เพิ่มช่องทางสื่อสารอีกหลายแพลตฟอร์มเพื่อแนะนำร้านอาหารฮาลาล รีวิวเมนูอาหารฮาลาลอร่อย ๆ โรงแรมมีคุณภาพ มัสยิดในเส้นทางท่องเที่ยวในแต่ละภาค บอกเล่ากิจกรรมที่เป็นมิตรต่อชาวมุสลิม พร้อมพูดคุยแลกเปลี่ยนความรู้ศาสนาอิสลามด้วย" 

กดติดตาม เพิ่มเพื่อนได้ที่

• Facebook: https://www.facebook.com/halalroute.in.th/
• Instagram: halalroute_th
• TikTok: halalroute

Halal Route App การันตีมาตรฐานฮาลาล

ดร.อาณัฐ เด่นยิ่งโยชน์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาฯ ย้ำจุดเด่นของแอปพลิเคชัน Halal Route ว่าอยู่ที่ข้อมูลที่เชื่อถือได้และครอบคลุมการท่องเที่ยวไทยวิถีฮาลาลมากที่สุดในปัจจุบัน

"ร้านอาหารและสถานที่ที่ปรากฎในแอปพลิเคชันล้วนมีการเยี่ยมชมสถานที่จริง และถูกตรวจสอบตามมาตรฐานที่ได้รับการรับรองจากหน่วยงานหรือองค์กรที่เชื่อถือได้ เช่น การรับรองจากองค์กรศาสนาหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับอาหารฮาลาล รวมถึงระบบบริหารจัดการเพื่อรับประกันและรับผิดชอบต่อสภาพฮาลาล (ระบบ HAL-Q) เป็นต้น" ดร.อาณัฐกล่าวให้ความมั่นใจ

คุณอิรฟันหนึ่งในทีมพัฒนา Halal Route App เล่าเสริมถึงการทำงานเพื่อสร้างความมั่นใจให้กับผู้ใช้แอปพลิเคชันว่า "ผมและทีมงานไปตรวจคุณภาพร้านและชิมอาหารของแต่ละร้านด้วยตัวเอง บางครั้งก็พาเพื่อนและนักวิจัยต่างชาติที่มาศึกษาดูงานที่ศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาลไปทานข้าวร่วมกัน ร้านอาหารฮาลาลอร่อย ๆ ในกรุงเทพและประเทศไทยมีหลายร้านมาก" 

นอกจากการตรวจสอบคุณภาพของร้านอาหารและบริการโดยทีมงานของศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาลแล้ว ดร.อาณัฐกล่าวว่า ผู้ใช้แอปพลิเคชันเองก็มีส่วนช่วยในการตรวจสอบคุณภาพด้วยเช่นกัน

"ในแอปมีฟังก์ชันให้ผู้ใช้งานสามารถเขียนรีวิว แสดงความคิดเห็นการใช้บริการร้านอาหารและสถานที่ต่าง ๆ ถือเป็นการตรวจสอบคุณภาพร้านค้า เป็นประโยชน์ยิ่งสำหรับผู้ใช้งานคนอื่น ๆ ในการตัดสินใจเลือกบริการร้าน และเดินทางไปสถานที่ต่างๆ ได้อย่างมั่นใจมากยิ่งขึ้น"

ดร.อาณัฐเผยว่าปัจจุบัน แอปพลิเคชัน Halal Route มีผู้ประกอบการร้านอาหารอยู่ในฐานข้อมูลจำนวนกว่า 1,100 ราย และยังคงมีการอัปเดตข้อมูลสถานที่และบริการใหม่ ๆ อยู่เสมอ ทั้งนี้ ข้อมูลร้านอาหารและบริการต่าง ๆ ในแอปพลิเคชันครอบคลุมเส้นทางหลัก 6 เส้นทางในกว่า 40 จังหวัด จากเหนือจรดใต้ของประเทศไทย ที่นักท่องเที่ยวนิยมเดินทางไป

Halal Route พร้อมนำทางเที่ยวทั่วไทยใน 6 เส้นทางหลัก

• Route 1 เส้นทางภาคใต้ (อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา - กรุงเทพมหานคร) ผ่าน 12 จังหวัด (ไม่รวมภาคใต้อันดามัน) ได้แก่ สมุทรสาคร สมุทรสงคราม เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ ชุมพร สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช พัทลุง สงขลา ปัตตานี ยะลา นราธิวาส
• Route 2 เส้นทางภาคเหนือ (กรุงเทพมหานคร - อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย) ผ่าน 16 จังหวัด ได้แก่ ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา อ่างทอง สิงห์บุรี นครสวรรค์ พิจิตร พิษณุโลก อุตรดิตถ์ แพร่ ลำปาง ลำพูน เชียงราย กำแพงเพชร ตาก พะเยา เชียงราย
• Route 3 ภาคอีสาน 5 จังหวัด ได้แก่ สระบุรี นครราชสีมา ขอนแก่น อุดรธานี หนองคาย
• Route 4 ภาคตะวันออก 5 จังหวัด ได้แก่ สมุทรปราการ ชลบุรี ระยอง จันทบุรี ตราด
• Route 5 ภาคใต้อันดามัน 5 จังหวัด ได้แก่ ตรัง กระบี่ พังงา ภูเก็ต ระนอง
• Route 6 ภาคใต้ 3 จังหวัด ได้แก่ ปัตตานี ยะลา นราธิวาส

อัปเดตและอัปเกรด Halal Route หนุนท่องเที่ยวไทยวิถีฮาลาล

แอปพลิเคชัน Halal Route เปิดใช้งานมากกว่า 4 ปีแล้ว มียอดการดาวน์โหลดแอปฯ กว่าหนึ่งหมื่นราย สะท้อนให้เห็นถึงความต้องการและโอกาสตลาดการท่องเที่ยวฮาลาล ซึ่งในอนาคต รศ.ดร.วินัยเผยว่า ศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาฯ มีแผนเพิ่มขีดความสามารถให้แอปพลิเคชัน Halal Route สามารถกดสั่งอาหารได้และกดตัดบัตรชำระเงินได้

"ทีมนักวิจัยจะช่วยกันทบทวนข้อมูลร้านอาหารที่มีอยู่เดิม เพื่อปรับปรุงข้อมูลสถานที่ รูปภาพ เมนูอาหาร รวมถึงสำรวจร้านใหม่ ๆ มัสยิด สถานที่ละหมาด นอกจากนี้ ในปีนี้ เราจะเพิ่มข้อมูลที่จำเป็นสำหรับชาวมุสลิม ได้แก่ สถานบริการด้านสุขภาพที่เป็นมิตรต่อผู้ป่วยชาวมุสลิม กิจกรรมพิเศษที่ถูกจัดขึ้นทั่วไทยที่มีความเหมาะสมสำหรับนักท่องเที่ยวชาวมุสลิมจากทั่วโลก เช่น งานวิ่งมาราธอน กิจกรรมทางประเพณีของไทยในวาระต่าง ๆ เป็นต้น"

"สำหรับทีมผู้พัฒนา Halal Route แอปพลิเคชันนี้ไม่ใช่เครื่องมือนำทาง สั่งอาหาร หรืออำนวยความสะดวกสบายให้นักท่องเที่ยวชาวมุสลิมเท่านั้น แต่จะมีส่วนสำคัญในการหนุนอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทยวิถีฮาลาลให้เติบโตแบบก้าวกระโดด"

"และที่สำคัญ แอปพลิเคชัน Halal Route จะเป็นแพลตฟอร์มที่เชื่อมโยงชุมชนชาวมุสลิมจากทั่วโลกที่มีโอกาสมาเยือนไทย ได้มาพูดคุย ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน รวมถึงแบ่งปันประสบการณ์ความประทับใจในมุมต่าง ๆ ของประเทศไทยด้วย" รศ.ดร.วินัยกล่าวทิ้งท้าย

สมัครแอปพลิเคชัน Halal Route

แอปพลิเคชัน Halal Route พร้อมให้ดาวน์โหลดฟรีแล้ว ทั้งระบบ IOS และ Android

สำหรับบุคคลทั่วไป เพียงดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน Halal Route แล้วลงทะเบียนเข้าสู่ระบบโดยใช้หมายเลขโทรศัพท์ หรืออีเมล เมื่อเข้าสู่ระบบแล้วก็พร้อมใช้งานได้เต็มรูปแบบ ตั้งแต่ค้นหาร้านอาหารไปถึงสถานที่ละหมาด นอกจากนี้ ผู้ใช้งานสามารถกดเลือกภาษาที่ต้องการได้ที่เมนู "บัญชีของฉัน" (My account) ซึ่งระบบมี 3 ภาษาให้เลือก ได้แก่ ไทย อังกฤษ อารบิก

สำหรับผู้ประกอบการด้านการท่องเที่ยว หากสนใจจะฝากร้านบนแอปพลิเคชัน Halal Route สามารถติดต่อทางเพจเฟซบุ๊ก Halal Route โดยจะมีเจ้าหน้าที่ติดต่อกลับเพื่อขอข้อมูลและติดต่อเข้าตรวจสอบพื้นที่สถานประกอบการ รวมถึงวัตถุดิบต่าง ๆ ก่อนจะนำข้อมูลขึ้นระบบของแอปพลิเคชัน ซึ่งหลังจากที่เจ้าหน้าที่ได้ตรวจสอบแล้ว ร้านอาหารแห่งนั้นจะได้รับป้ายสัญลักษณ์ Halal Route เป็นสัญลักษณ์การผ่านการรับรองมาตรฐานฮาลาล

"จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นมหาวิทยาลัยที่สร้างนวัตกรรมเพื่อสังคม และได้รับการจัดอันดับว่าเป็นมหาวิทยาลัยมีชื่อเสียงติด 100 อันดับแรกของโลกด้านชื่อเสียงทางวิชาการ โดย (QS) World University Rankings 2021-2022"

• ข่าวศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล
• ข่าวร้านอาหาร
• ข่าวเที่ยวทั่วไทย
• ข่าวจุฬาฯ
• ข่าวจุฬา
• ข่าวที่พัก
• ข่าวสถานที่ท่องเที่ยว
• ข่าวสบาย
• ข่าวฮาลาล
• ข่าววิถีอิสลาม
• ข่าวมุสลิม
• ข่าวศูนย์วิทยาศาสตร์
• ข่าววิทยาศาสตร์ฯ
• ข่าวกินเที่ยว
• ข่าวนักท่องเที่ยว