ลวดลายอัตลักษณ์ผ้าปักชนเผ่า ผ้าเขียนเทียน ตำบลผาช้างน้อย อำเภอปง จังหวัดพะเยา

11 Apr 2024

ศิลปะการสร้างลวดลายอัตลักษณ์ของชนเผ่า มีเทคนิควิธีการสร้าง 3 วิธี คือ การปัก การเย็บติดและการเขียนเทียน หลักสำคัญที่ชัดเจนคือความละเอียดของชิ้นงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งศิลปะลวดลายบนผืนผ้าของชาวม้ง จะนิยมลวดลายที่มีความละเอียด จนกลายเป็นเอกลักษณ์ ศิลปะลวดลายบนผืนผ้าที่มีสีสันสะดุดตา การออกแบบลวดลายแบบดั้งเดิมของศิลปะบนผืนผ้าของชนเผ่า คือการสะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม จนมาถึงการผลิตชิ้นงาน เพื่อนำมาใช้สอยสำหรับครัวเรือน รวมไปถึงการนำมาใช้ประโยชน์ทางศาสนา พิธีกรรมต่าง ๆ แต่ด้วยความก้าวหน้าทั้งทางด้านค่านิยม วัฒนธรรม วิถีชีวิตของผู้คนที่ปรับเปลี่ยนไปตามยุคสมัย ส่งผลให้ผลิตภัณฑ์ที่เกิดจากลวดลายดั้งเดิมที่เป็นเอกลักษณ์ของชนเผ่าได้รับความนิยมลดน้อยลง อีกทั้งปัญหาด้านระบบการจัดจำหน่ายที่ปรับเปลี่ยนตามยุคสมัย เป็นอีกหนึ่งปัญหาที่ส่งผลกระทบให้ผลิตภัณฑ์ชนเผ่าได้รับความนิยมลดน้อยลงจนเห็นได้ชัดเจนในปัจจุบัน

ลวดลายอัตลักษณ์ผ้าปักชนเผ่า ผ้าเขียนเทียน ตำบลผาช้างน้อย อำเภอปง จังหวัดพะเยา

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผ้าปักชนเผ่าและผ้าเขียนเทียนบ้านสิบสองพัฒนา ตำบลผาช้างน้อย อำเภอปง จังหวัดพะเยา เป็นกลุ่มของพี่น้องราษฎรบนพื้นที่สูงที่ผลิตสินค้าเกี่ยวกับอัตลักษณ์ของท้องถิ่น การสร้างลวดลายผ้าปัก และผ้าเขียนเทียน ซึ่งเป็นอีก 1 กลุ่มที่ได้รับผลกระทบจากระบบการค้าขาย มีช่องทางการจัดจำหน่ายสินค้าที่ยึดติดกับการจำหน่ายเฉพาะกลุ่มนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาในท้องถิ่น หรือ การค้าขายเฉพาะหน้าร้านเท่านั้นการปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยจึงจำเป็นต้องเพิ่มช่องทางการจัดจำหน่าย เพื่อสร้างรายได้อย่างยั่งยืน เพิ่มมูลค่าของสินค้า และส่งเสริมให้สินค้าได้รับความนิยมทั้งจากคนไทยและชาวต่างชาติ การนำเทคโนโลยีระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์เข้ามาเป็นเครื่องมือสนับสนุนธุรกิจการขายสินค้าของกลุ่มพื้นที่สูงของชนเผ่าม้ง จึงเป็นอีกช่องทางหนึ่งที่จะช่วยกระตุ้นยอดขายให้กับกลุ่มวิสาหกิจฯ เว็บไซต์อีคอมเมิร์ซ หรือ ระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ การออกแบบลายกราฟิกสำหรับพัฒนาผลิตภัณฑ์ของใช้และของที่ระลึก เป็นแพลตฟอร์มที่ผู้ใช้สามารถออกแบบผลิตภัณฑ์ของใช้และของที่ระลึกด้วยตนเองโดยลวดลายที่ออกแบบจะเน้นลวดลายอัตลักษณ์ของกลุ่มราษฎรพื้นที่สูงจังหวัดพะเยา โดยเฉพาะวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผ้าเขียนเทียนบ้านสิบสองพัฒนาซึ่งมีชาวเขาเผ่าเมี่ยนและม้ง ซึ่งมีลายอัตลักษณ์ต่าง ๆ ที่สืบทอดและสะท้อนวิถีชีวิตที่เรียบง่าย ซึ่งดร.เกวรินทร์ จันทร์ดำ และทีมวิจัย ได้สกัดลวดลายต่าง ๆ อยู่ในรูปแบบของลายกราฟิกเพื่อสะดวกต่อการนำไปออกแบบผลิตภัณฑ์อื่น ๆ

การพัฒนาเว็บไซต์ www.pyhill.com แอปพลิเคชันออกแบบลวดลายอัตลักษณ์ผ้าชนเผ่าด้วยตนเอง เพื่อให้ผู้ซื้อเกิดความภาคภูมิใจในการจัดทำชิ้นงานด้วยตนเอง เกิดเป็นสินค้าที่มีคุณค่า มีชิ้นเดียวในโลก ทำให้เกิดพฤติกรรมที่อยากซื้อสินค้าเพิ่มมากขึ้น พร้อมทั้งเป็นระบบที่เก็บรวบรวมลวดลายอัตลักษณ์และความหมายของลวดลายของชนเผ่า ทำให้ร้านค้าออนไลน์มีความแปลกใหม่บวกกับมีความน่าสนใจในตัวของแอปพลิเคชัน พร้อมทั้งทำการจดสิทธิบัตรลวดลายผ้าเขียนเทียน จำนวน 4 ลวดลาย ประยุกต์ขึ้นจากลวดลายดั้งเดิมเป็นลวดลายใหม่ ที่มีการตั้งชื่อลวดลาย เพื่อสร้าง Story of Product ของสินค้า คือ ลายก้ามปูนำโชค, ลายเต่าหมื่นหมื่นปี, ลายกังหันดูดทรัพย์ และลายแมงมุมชักเงินชักทอง

ลวดลายอัตลักษณ์ผ้าปักชนเผ่า ผ้าเขียนเทียน ตำบลผาช้างน้อย อำเภอปง จังหวัดพะเยา