อาการปวดศีรษะ ในมุมมองของแพทย์จีน โดย คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว
ปวดศีรษะ หรือ "โถวเฟิง" (??) "โถว" (?) คือ ศีรษะ "เฟิง"(?)หมายถึง ลม เนื่องจากเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วเหมือนลม ตำแหน่งปวดไม่แน่นอน อาการหายได้เอง มีระดับการปวดหนักเบาแตกต่างกันไป และเมื่อหายแล้วมักมีเป็นซ้ำ
ศาสตร์การแพทย์จีนได้วินิจฉัยการปวดศีรษะตามลักษณะอาการปวด แบ่งเป็น 2 หัวข้อใหญ่ๆ คือ
1. ปวดศีรษะแบบแกร่ง มักเกิดโรคแบบเฉียบพลัน รวดเร็ว ระยะเวลาที่เป็นสั้น เกิดจาก
- ปัจจัยภายนอก คือ ลม ความเย็น ความร้อน ความชื้น ความแห้งและไฟ แต่สาเหตุหลักๆที่ทำให้เกิดอาการปวดศีรษะคือลมซึ่งลมมักจะชักนำปัจจัยก่อโรคอื่นๆเช่นความเย็น ความร้อนและความชื้นเป็นลมร้อน ลมเย็นหรือลมชื้น ดังนั้นสาเหตุหลักในการเกิดอาการปวดศีรษะแบบแกร่งคือ "ลมเย็น" "ลมร้อน" และ "ลมชื้น"
- ปัจจัยภายใน คือ ตับ ม้ามและไต ตับเป็นอวัยวะหลักที่ก่อให้เกิดอาการปวดศีรษะแบบแกร่ง เนื่องจากตับเป็นอวัยวะที่ทำหน้าที่การกระจายชี่ หากการกระจายชี่ของตับเสียสมดุลจะเกิดภาวะชี่ติดขัด จนเกิดการอุดกั้นของชี่ หากปล่อยไว้เวลานานจะเกิดความร้อนจนเข้าสู่ภาวะหยางตับแกร่งในที่สุด นอกจากนี้ยังมีสาเหตุจาก การเลือดคั่งและเสมหะสกปรกอีกด้วย
2. ปวดศีรษะแบบพร่อง มักเกิดโรคแบบช้าๆ เป็นระยะเวลานาน อาการปวดไม่รุนแรง
- เลือดพร่อง อาการปวดจะไม่รุนแรงแต่จะปวดแบบน่ารำคาญ บางครั้งมีอาการวิงเวียนศีรษะ
- ไตพร่อง ปวดแบบกลวงๆโล่งๆ มีอาการวิงเวียน บ้านหมุน มีเสียงในหูร่วมด้วย
การรักษาอาการปวดศีรษะด้วยศาสตร์การแพทย์แผนจีนนั้น นอกจากจะรับประทานยาจีน ฝังเข็ม หรือการทุยหนาแล้ว การดูแลตนเองของผู้ป่วยก็มีความสำคัญเช่นกัน
หลักการดูแลตนเองสำหรับผู้ที่มีอาการปวดศีรษะ
- ปวดศีรษะโดยปวดต้นคอ บ่า ไหล่ และหลังร่วมด้วยมักพบในผู้ที่ปวดศีรษะจากลมเย็น แนะนำให้ดื่มน้ำอุ่น นวดผ่อนคลายบริเวณคอบ่าไหล่ และประคบร้อนโดยนำผ้าขนหนูแช่ในน้ำอุ่นบิดพอหมาดแล้วประคบบริเวณที่ปวด หรืออาจใช้ถุงน้ำร้อนแทนก็ได้เช่นกัน จึงควรหลีกเลี่ยงอากาศเย็นเป่า เครื่องปรับอากาศ เครื่องดื่ม หรืออาหารที่มีฤทธิ์เย็น หรือผู้ที่นั่งทำงานเป็นเวลานาน
- ปวดศีรษะบริเวณขมับ หรือด้านข้างศีรษะทั้ง 2 ด้าน มักพบในผู้ที่มีภาวะตับหยางแกร่ง ส่วนใหญ่เป็นผู้ที่มีจิตใจร้อนรุ่ม เครียด และหงุดหงิดง่ายแนะนำให้นำน้ำแข็งประคบบริเวณที่ปวด โดยเฉพาะขมับซึ่งเป็นบริเวณที่มักเกิดอาการปวดได้บ่อย และอาจกดจุดหรือนวดเบาๆ ที่จุดไท่หยาง บริเวณหางคิ้ว เป็นจำนวน 3 เช็ต เซ็ดละ 10-15 ครั้ง
- ปวดศีรษะโดยปัจจัยภายนอกจากลมอื่นๆนอกจากปวดศีรษะจากลมเย็นที่กล่าวในข้างต้น ยังอาจเกิดจากลมร้อน มักมีอาการปวดรุนแรงเหมือนหัวจะระเบิด และลมชื้น มักมีอาการปวดตื้อๆ หนักๆ เหมือนมีผ้าโพกไว้
อย่างไรก็ตาม การรักษาด้วยศาสตร์การแพทย์แผนจีนนั้นเป็นการรักษาแบบแยกแยะอาการที่มีความซับซ้อน ผู้ป่วยควรได้รับการวินิจฉัยอย่างถูกต้องจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
ติดต่อเราได้ที่ facebook.com/newswit