กรมชลประทาน สืบสานพระราชปณิธาน โครงการห้วยโสมง
ในโอกาสอันเป็นมงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2562 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยนายชยันต์ เมืองสง ผู้ทรงคุณวุฒิด้านวิศวกรรมโยธา (ด้านควบคุมการก่อสร้าง) กรมชลประทาน ร่วมกับ นายรณรงค์ นครจินดา รองผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เดินทางไปติดตามผลการดำเนินโครงการห้วยโสมงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดปราจีนบุรี ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้พระราชทานพระราชดำริให้กรมชลประทานดำเนินการก่อสร้าง และพระราชทานชื่อว่า อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดาและพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิด เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2560 ด้วยทรงสืบสานพระราชปณิธานของสมเด็จพระบรมชนกนาถ
นายรณรงค์ นครจินดา รองผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี กล่าวว่า จังหวัดปราจีนบุรีมีพื้นที่ทั้งหมด 4,762 ตารางกิโลเมตร หรือ 2,976,476 ไร่ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบสูงและป่าทึบสลับซับซ้อนมียอดเขาสูง 1,326 เมตร ทำให้เป็นแหล่งกำเนิดต้นน้ำหลายสายและมีธรรมชาติสวยงาม โดยพื้นที่ตอนล่างเป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำเหมาะแก่การเพาะปลูก ได้แก่ ที่ราบลุ่มแม่น้ำบางปะกง ซึ่งมีความสูงกว่าระดับน้ำทะเล 5 เมตร และแม่น้ำปราจีนบุรี ที่มีต้นน้ำเกิดจากแควหนุมานและแควพระปรง ไหลมาบรรจบกันที่อำเภอกบินทร์บุรี และไหลลงสู่อ่าวไทย ที่อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา พื้นที่ส่วนใหญ่จึงเหมาะแก่การทำเกษตรกรรม เช่น นาข้าว พืชไร่ สวนผลไม้ ไม้ยืนต้นและพืชสวน
นายรณรงค์ กล่าวเสริมว่า สำหรับปัญหาด้านการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่จังหวัดปราจีนบุรี เดิมมีปัญหาด้านการเก็บกักน้ำให้เพียงพอต่อความต้องการของประชากรในพื้นที่ โดยเฉพาะในภาคการเกษตร ปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่ออุปโภคและบริโภคในระบบประปาขนาดกลางและขนาดใหญ่ และบางชุมชนใช้น้ำใต้ดินเป็นแหล่งน้ำดิบ ปัญหาขาดแคลนน้ำในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำปราจีนบุรีในช่วงหน้าแล้ง ปัญหาน้ำท่วมเพราะขาดแหล่งเก็บกักน้ำขนาดใหญ่ในพื้นที่ลุ่มน้ำตอนบนเพื่อช่วยชะลอน้ำหลาก รวมถึงภาวะน้ำเค็มในช่วงหน้าแล้ง เนื่องจากน้ำทะเลหนุนสร้างความเสียหายให้แก่เกษตรกรและการประมง รวมถึงน้ำเพื่ออุปโภคบริโภค
แต่ภายหลังมีการก่อสร้างโครงการอ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา หรือชาวบ้านรู้จักกันในชื่อ อ่างเก็บน้ำห้วยโสมง ซึ่งเป็นโครงการชลประทานอันเนื่องมาจากพระราชดำริขนาดใหญ่ ที่ก่อสร้างในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จ มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อปี 2559 ที่ผ่านมาพบว่า ปัญหาด้านการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่บรรเทาลง ไม่เกิดปัญหาท่วมใหญ่ในพื้นที่อำเภอกบินทร์บุรี ซึ่งเป็นพื้นที่น้ำท่วมประจำ และช่วยแก้ปัญหาน้ำเค็มด้วยการผลักดันน้ำเค็ม ไม่ให้เข้ามารุกล้ำในเขตพื้นที่แม่น้ำปราจีนบุรีอีก
นายชยันต์ เมืองสง ผู้ทรงคุณวุฒิด้านวิศวกรรมโยธา (ด้านควบคุมการก่อสร้าง) กรมชลประทาน กล่าวว่า อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา ว่าเป็นโครงการพัฒนาแหล่งน้ำขนาดใหญ่ที่กรมชลประทานรับสนองพระราชดำริก่อสร้างขึ้น สามารถเก็บกักน้ำได้ 295 ล้านลูกบาศก์เมตร ภายใต้โครงการพัฒนาพื้นที่ราบเชิงเขาจังหวัดปราจีนบุรี-สระแก้ว ตั้งอยู่ในเขตตำบล แก่งดินสอ และพื้นที่ชลประทานอยู่ในเขตตำบลแก่งดินสอ อำเภอนาดี ตำบลเมืองเก่า ตำบลบ่อทอง และตำบลบ้านนา อำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี โดยพระบาทสมเด็จ พระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับโครงการห้วยโสมง รวม 6ครั้ง ครั้งแรกเมื่อวันที่ 22 มกราคม พ.ศ.2521 เพื่อจัดหาแหล่งน้ำให้ราษฎรใช้ทำการเพาะปลูกได้ทั้งในฤดูฝน และฤดูแล้ง รวมถึงเพื่อการอุปโภคบริโภคตลอดปี
