มิวเซียมสยาม ชวนมูฟออนกับนิทรรศการหมุนเวียนชุดใหม่ “พระนคร ออน เดอะ มูฟ”

22 Nov 2019
มิวเซียมสยาม เตรียมเปิดนิทรรศการหมุนเวียนชุดพระนคร on the Move: "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด" ก้าวย่างบนเส้นทางอย่างตะวันตก นิทรรศการหมุนเวียนชุดใหม่จากมิวเซียมสยาม ที่พาทุกคนไปรู้จักกับย่าน "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด" ที่ในอดีต ที่เคยได้ชื่อว่าเป็น "ศูนย์กลาง" แห่งใหม่ของพระนคร ในช่วงที่อาณาจักรสยามต้องเผชิญหน้ากับการคุกคามจากโลกตะวันตก พื้นที่แห่งนี้จึงเปรียบเหมือนสถานบ่มเพาะการปรับตัวสู่โลกสมัยใหม่ ให้สยามอยู่รอดและผสานรอยต่อพร้อมเข้าสู่สังคมตะวันตกอย่างเต็มตัวเช่นในปัจจุบัน โดยนิทรรศการดังกล่าวมีกำหนดเปิดให้บริการอย่างเต็มรูปแบบในวันที่ 20 พฤศจิกายน 2562 ถึง 1 มีนาคม 2563 ณ อาคารอเนกประสงค์ มิวเซียมสยาม ท่าเตียน กรุงเทพฯ
มิวเซียมสยาม ชวนมูฟออนกับนิทรรศการหมุนเวียนชุดใหม่ “พระนคร ออน เดอะ มูฟ”

นายราเมศ พรหมเย็น ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) กล่าวว่า "ในช่วงเดือนกันยายน 2562 ที่ผ่านมา รถไฟฟ้ามหานคร (MRT) ซึ่งเป็นระบบขนส่งมวลชนรถไฟใต้ดิน ได้เปิดให้บริการในส่วนต่อขยายของสายเฉลิมรัชมงคล (สายสีน้ำเงิน) ซึ่งเริ่มจากสถานีหัวลำโพง เข้ามายังพื้นที่เมืองเก่า โดยมีสถานีที่ให้บริการในบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์ 2 สถานี คือ สถานีสามยอด และสถานีสนามไชย ซึ่งสถานีสามยอด ก็เป็นอีกสถานีหนึ่งที่ผ่านเข้ามาในย่านเมืองเก่าเช่นกัน โดยมักเรียกบริเวณนั้นโดยรวมว่าย่าน "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด" ถือเป็นย่านการค้าสำคัญในอดีต เป็นศูนย์กลางความเจริญของกรุงเทพฯ ในช่วงเปลี่ยนผ่าน จากสังคมจารีต สู่โลกสมัยใหม่แบบตะวันตก"

นายราเมศ กล่าวต่อว่า "ย่าน "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด" นี้ เริ่มมีบทบาทมาตั้งแต่สมัย ร.4 ที่ทรงให้ตัดถนนเจริญกรุงขึ้นมา เกิดการก่อสร้างสถาปัตยกรรมรูปแบบใหม่และผังเมืองที่ขยายตัวอย่างมาก นิทรรศการ "พระนคร on the Move": "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด" ก้าวย่างบนเส้นทางอย่างตะวันตก จึงเป็นการคลี่ให้เห็นความรุ่งเรืองหลากหลายของชุมชนเก่าแห่งหนึ่งในพระนคร ที่ปัจจุบันอาจจะโรยราไปด้วยความเจริญย้ายออกไปยังถิ่นอื่น แต่นับจากสถานีรถไฟฟ้ามาเยือน ความเปลี่ยนแปลงในย่านนี้จะเกิดขึ้นใหม่อีกครั้ง ปลุกย่านการค้าเก่าให้คนไทยหวนคิดถึงกัน"

ภายในนิทรรศการชุดนี้ แบ่งออกเป็น 7 โซนด้วยกันประกอบด้วย

โซนที่ 1 มีอะไรในแผนที่ บอกเล่าเรื่องราวความเปลี่ยนแปลงและวิวัฒนาการของย่านการค้าแห่งนี้ นับตั้งแต่ถนนเจริญกรุงตัดขึ้นมาในสมัยรัชกาลที่ 4 ความเปลี่ยนแปลงของเมืองบางกอกที่เชื่อมโยงถนนสายต่าง ๆ เชื่อมผู้คนจากต่างถิ่นให้เข้ามาหากัน ผ่านเทคนิคการ Mapping

โซนที่ 2 ช่างฝรั่ง กับวังสยาม โซนที่จะพาผู้ชมไปรู้จักกับ "ช่างฝรั่ง" นายโจอาคิม แกรซี เบื้องหลังงานออกแบบของสถาปัตยกรรมและสิ่งก่อสร้างในย่านนี้ ที่พลิกพระนครให้เป็นฝรั่งได้ด้วยสายตา

โซนที่ 3 ช่างฝรั่ง โรงชักรูป การเข้ามาของช่างชักรูปชาวต่างชาติ ที่หมุนเวียนกันเข้ามาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ก่อให้เกิดกระแสของการบันทึกภาพของชนชั้นนำชาวสยามและการถือกำเนิดขึ้นของสตูดิโอชักภาพในตำนานห้างโรเบิร์ต เลนซ์

โซนที่ 4 หมอยาฝรั่ง ห้างบีกริม บอกเล่าเรื่องราวของห้างสุดโอ่อ่า ที่ตั้งอยู่ตรงหัวมุมย่านประตูสามยอด ภายใต้การดูแลหมอยาฝรั่ง นายอดอล์ฟ ลิงค์ ได้นำพาสินค้านานาชนิดมาสู่พระนคร พร้อมการเกิดขึ้นของ "ร้านขายยาสยาม" และต้นกำเนิดของย่านขายเครื่องจักร, กล้อง และปืน

โซนที่ 5 ห้างสรรพสินค้า พ่อค้านานาชาติ จุดเริ่มต้นของห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่ที่เกิดขึ้นราวปลายรัชกาลที่ 6 คือ ช่วงเวลาเดียวกันของกระแส "เห่อของนอก" จากการหลั่งไหลเข้ามาของสินค้านานาชาติทั้งจีน, ฝรั่ง, แขกมุสลิมดาวูดี โบห์รา และแขกสิกข์ขายผ้า เข้ามาขายในพระนครจนติดอกติดใจชาวสยาม

โซนที่ 6 มหรสพฝรั่ง โรงหนังนำสมัย เรื่องราวของรูปแบบความบันเทิงจากตะวันตก ที่เข้ามามีอิทธิพลกับชีวิตของชาวพระนคร ให้เรียนรู้เรื่องฝรั่ง และความเป็นไปของโลกผ่านภาพยนตร์

โซนที่ 7 ก้าวย่างอย่าง "สามยอด" การมาถึงของรถไฟฟ้ามหานคร (MRT) กับเรื่องราวบทต่อไปของย่านนี้ กับความเปลี่ยนแปลงใหญ่อีกครั้ง "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด"

โดยความพิเศษของนิทรรศการชุดนี้ นอกจากผู้เข้าชมจะได้เพลิดเพลินกับนิทรรศการแล้ว ยังสามารถร่วมกิจกรรมพิเศษในชื่อกิจกรรม "พระนคร On Foot" คู่มือท่องย่านชุดพิเศษที่ชวนผู้ชมร่วมก้าวย่างบนเส้นทางการเรียนรู้ด้วยตัวเอง ซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก บริษัท ทางด่วนและรถไฟฟ้า กรุงเทพ จำกัด (มหาชน) (BEM) จากสถานี "สนามไชย" เดินทางสู่สถานี "สามยอด"ท่องย่าน "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด" ที่ให้ผู้ชมได้ได้ แชะ ชิม ช้อป พร้อมสร้างประสบการณ์จริงผ่าน 34 จุด และ 36 Hashtag แบ่งปันประสบการณ์กันต่อบนโลกออนไลน์ สร้างสังคมแห่งการเรียนรู้อย่างไม่รู้จบ ซึ่งผู้ชมทุกท่านที่ได้เข้าชมนิทรรศการจะได้รับแผนที่ "พระนคร On Foot" หลังจากชมนิทรรศการโดยไม่มีค่าใช้จ่าย

สำหรับผู้ที่มาร่วมงานในวันนี้จะได้เข้าชมนิทรรศการเป็นกลุ่มแรก ซึ่งได้รับเกียรติจากคุณพาฉัตร ทิพทัส ภัณฑารักษ์ประจำนิทรรศการ นำชมนิทรรศการในรอบปฐมทัศน์แล้ว ยังได้เข้าร่วมเสวนาในหัวข้อ "ห้างนานาชาติในตำนาน กับสรรพสินค้านำสมัย" อีกด้วย ซึ่งเสวนาในครั้งนี้ จะชวนทุกคนมาร่วมย้อนตำนานของธุรกิจการค้าต่างๆ ของย่าน สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัดที่ยังคงสืบทอดกิจการมาจนปัจจุบัน ประกอบด้วย คุณเอนก นาวิกมูล เล่าถึงการชักรูป ถ่ายรูป คือของแปลก ของล้ำสมัย ในสมัยนั้น มีแต่ชนชั้นนำที่ถ่ายรูปกัน, คุณอาจฤทธิ์ ประดิษฐบาทุกาจาก ทายาทจากร้านเซ่งชง เล่าถึงธุรกิจรองเท้าแบบฝรั่ง คือความโก้ในสมัยที่ชาวไทยแทบจะไม่รู้จักรองเท้ากัน, คุณปรียา ฟีญา โมราศิริ จาก ร้านโมฮำมัด กับธุรกิจโรงพิมพ์ เครื่องเขียน คือความล้ำสมัยของคนชั้นกลางชาวพระนคร มีแต่ชนชั้นนำที่อ่านเขียนได้ และคุณศรัณย์ ทองปาน กองบรรณาธิการ นิตยสารสารคดี ร่วมนำเสวนา

สำหรับนิทรรศการ "พระนคร on the Move": "สามยอด-วังบูรพา-พาหุรัด" ก้าวย่างบนเส้นทางอย่างตะวันตก เปิดให้เข้าชมตั้งแต่ 20 พฤศจิกายน 2562 ถึง 1 มีนาคม 2563 วันอังคาร – วันอาทิตย์ (พิพิธภัณฑ์ปิดให้บริการวันจันทร์) เวลา 10.00 – 18.00 น. ณ อาคารอเนกประสงค์ มิวเซียมสยาม ท่าเตียน กรุงเทพฯ โดยไม่มีค่าใช้จ่าย สำหรับหน่วยงานหรือสถาบันการศึกษา ที่มีความประสงค์จะนำนักเรียน นักศึกษาเข้าชมนิทรรศการเป็นหมู่คณะสามารถทำหนังสือแสดงความจำนงขอเข้าใช้บริการได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย

ผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 02-225-2777 หรือ www.museumsiam.org