"วัยซนค้นโลกปีที่ ๔" บ่มจินตนาการ และสติปัญญาของเด็ก ด้วยการเรียนรู้ผ่านการลงมือปฏิบัติ

17 Nov 2014
ศูนย์ ๓ วัย สานสายใยรักแห่งครอบครัว ผนึกกำลัง ๔๐ พื้นที่ ร่วมกับสถานสงเคราะห์เด็ก ๒๐ แห่งทั่วประเทศ จัดกิจกรรมวัยซนค้นโลกปีที่ ๔ เน้นประดิษฐ์ของเล่นเคลื่อนที่” ด้วยแนวคิด “ของเล่นธรรมดา ที่ไม่ธรรมดา” บ่มจินตนาการ และสติปัญญาของเด็ก ด้วยการเรียนรู้ผ่านการลงมือปฏิบัติ (Learning by doing)

ด้วย พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายา ในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงตระหนักถึงสถาบันครอบครัว และทรงดำเนินโครงการสายใยรักแห่งครอบครัว ในพระอุปถัมภ์พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ มาอย่างต่อเนื่อง จึงได้เกิดเป็นโครงการเล่านิทาน อ่านและเล่นกับลูก ภายใต้โครงการสายใยรักแห่งครอบครัว ตามพระดำริ โดยกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ซึ่งเริ่มดำเนินโครงการฯ มาตั้งแต่ปี ๒๕๕๒ จนถึงปัจจุบัน และ กิจกรรมวัยซน ค้นโลก เป็นกิจกรรมที่ต่อยอดมาจากโครงการเล่านิทาน อ่านและเล่นกับลูก เริ่มขึ้นเมื่อปี ๒๕๕๔ มีพื้นที่การดำเนินงาน ร่วมกับโครงการเล่านิทาน อ่าน และ เล่นกับลูก ใน ๔๐ พื้นที่ ได้แก่ ศูนย์ ๓ วัย สานสายใยรักแห่งครอบครัวทั่วประเทศ ได้แก่ จังหวัด อุตรดิตถ์ น่าน อุทัยธานี เชียงใหม่ ลำพูน กำแพงเพชร พะเยา พิจิตร สุโขทัย สระบุรี อ่างทอง สมุทรสงคราม สุพรรณบุรี ชลบุรี นครนายก ลพบุรี ชุมพร นครปฐม ระยอง สมุทรปราการ กาฬสินธุ์ นครราชสีมา บุรีรัมย์ มหาสารคาม มุกดาหาร ขอนแก่น สกลนคร อุดรธานี อำนาจเจริญ ร้อยเอ็ด ระนอง สุราษฎร์ธานี สงขลา นครศรีธรรมราช ตรัง กระบี่ สมุทรสาคร ส่วนที่ ๒ คือพื้นที่สถานสงเคราะห์เด็กในสังกัดกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ จำนวน ๒๐ แห่ง ทั่วประเทศ และส่วนที่ ๓ คือ ศูนย์พัฒนาเด็กทีปังกรรัศมีโชติ พื้นที่โครงการในพระองค์ ๙๐๔ กรุงเทพมหานคร ศูนย์การเรียนรู้โครงการสายใยรักแห่งครอบครัว ในพระอุปถัมภ์พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ จังหวัดราชบุรี

สำหรับการดำเนินงานกิจกรรมวัยซน ค้นโลก ในปี ๒๕๕๗ นี้ได้กำหนดกิจกรรม การคิดค้นสิ่งประดิษฐ์ของเล่นเคลื่อนที่” เพื่อส่งเสริมให้เด็กเกิดจินตนาการและศักยภาพของความคิดสร้างสรรค์อย่างไร้ขีดจำกัด เพื่อสร้างแรงบันดาลใจในการเรียนรู้ของเด็ก และการพัฒนาเด็กไทยให้มีคุณภาพ มีพัฒนาการที่สมวัย เติบโตเป็นผู้ใหญ่พร้อมเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศชาติต่อไป โดย นางสุวรรณา ปิ่นแก้ว ผู้อำนวยการสำนักคุ้มครองสวัสดิภาพหญิงและเด็ก กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ได้กล่าวว่า

“เด็กกับของเล่นเป็นของคู่กัน เป็นเรื่องธรรมดา เด็กก็เป็นเด็กธรรมดา ของเล่นก็เป็นของเล่นธรรมดา แต่การที่เด็กสามารถเปลี่ยนของเล่น ที่ธรรมดาให้กลายเป็นของเล่นที่ไม่ธรรมดาให้ตัวเองนั้นเป็นเรื่องน่าสนใจกว่า ไม่เพียงแต่ของเล่นอย่างเดียวที่ไม่ธรรมดา ของเล่นชิ้นนั้นยังแสดงออกมาด้วยว่า ความคิดของการดัดแปลงของผู้ประดิษฐ์นั้นก็ไม่ธรรมดา ซึ่งปัจจุบันของเล่นถูกคิดค้นและสร้างขึ้นมามากมาย ตามความต้องการของตลาด มีการสร้างความแปลกใหม่และความแตกต่าง เพื่อทำการตลาด ให้กลุ่มลูกค้ามีความหลากหลายในการเลือกซื้อมากยิ่งขึ้น ยิ่งแปลกใหม่มากก็มีความน่าสนใจมาก ยิ่งน่าสนใจมากก็มีราคาที่แพงมากเช่นกัน ซึ่งจากความแตกต่างของสภาพครอบครัว ความไม่เท่าเทียมกันทำให้ ยังมีเด็กต่างจังหวัด ต่างพื้นที่อีกมากมาย ที่ไม่สามารถหาซื้อของเล่นที่มีความแปลกใหม่ ไม่ธรรมดานั้นได้ อีกทั้งมีราคาค่อนข้างสูง การมีของเล่นที่แปลกใหม่จึงเป็นเรื่องยาก สำหรับเด็กในครอบครัวทั่วประเทศ และด้วยแนวคิดของการจัดกิจกรรมครั้งนี้ที่น่าสนใจและน่าติดตามมาก คือ พูดถึงวิถีการเล่นธรรมดาที่ไม่ธรรมดา สำหรับการดำเนินกิจกรรมวัยซน ค้นโลก ในปี ๒๕๕๗ ได้กำหนดกิจกรรมการคิดค้นสิ่งประดิษฐ์ “ของเล่นเคลื่อนที่” เพื่อส่งเสริมให้เด็กเกิดจินตนาการ และศักยภาพของความคิดสร้างสรรค์อย่างไร้ขีดจำกัด เพื่อสร้างแรงบันดาลใจในการใฝ่เรียนรู้ของเด็ก โดยคาดหวังว่าในแต่ละพื้นที่ แต่ละภูมิภาคจะมีเด็กๆ วัย ๗ - ๙ ปี รวมกลุ่มกันจำนวน ๔ คน ร่วมกับครู หรือเจ้าหน้าที่ ภายใต้โครงการสายใยรักแห่งครอบครัว หรือตัวแทนภาคีเครือข่ายของหน่วยงานภายใต้โครงการสายใยรักแห่งครอบครัว จำนวน ๑ คน (เป็นผู้กระตุ้นและส่งเสริมการเรียนรู้ของเด็ก) รวมทั้งหมด ๕ คน ได้ช่วยกันคิดประดิษฐ์ของเล่นส่งมาร่วมกิจรรม วัยซนค้นโลก ครั้งนี้ โดยการสร้างสรรค์รูปแบบของเล่น ให้มีการผสมผสานกับวิถีชีวิตในท้องถิ่น สื่อให้เห็นถึงความคิดสร้างสรรค์ มีความแปลกใหม่ โดยนำแรงบันดาลใจจากภูมิปัญญาชาวบ้านหรือมีการนำวัตถุดิบในท้องถิ่นมาเป็นส่วนหนึ่งของของเล่นเคลื่อนที่ โดยอาศัยการเคลื่อนที่จากพลังงานธรรมชาติหรือกลไกทางวิทยาศาสตร์ เช่น พลังงานลม คานดีด คานงัด แม่เหล็ก สปริง ยางดูด ยางยืด สมดุล ตุ้มถ่วง เชือก คันชัก ต่อโยง เพลา ลูกเบี้ยว เฟือง เป็นต้น โดยไม่ใช้พลังงานไฟฟ้าหรือพลังงานจากมอเตอร์ ถ่าน หรือแบตเตอรี่ อยากให้ติดตามและร่วมลุ้นกันว่า ทีมไหนจะสร้างสรรค์ชิ้นงานของเล่นเคลื่อนที่ได้โดนใจคณะกรรมการฯ มากที่สุด

และกิจกรรมวัยซนค้นโลกในปี ๒๕๕๗ นี้ ภายใต้แนวคิดการประดิษฐ์ของเล่นเคลื่อนที่ นอกจากมีผลกับเด็กแล้วยัง ได้มีแนวคิดเพื่อเพิ่มพูนความรู้ให้กับครู หรือเจ้าหน้าที่ ภายใต้โครงการสายใยรักแห่งครอบครัว ที่เข้าร่วมกิจกรรมวัยซน ค้นโลก ให้มีความรู้และความเข้าใจเรื่องธรรมชาติการเรียนรู้ของเด็กวัย ๗ - ๙ ปี และสามารถนำความรู้ที่ได้รับไปสร้างการเรียนรู้ให้กับเด็ก โดยการมีส่วนร่วมของพ่อแม่ และคนในชุมชน เพื่อร่วมกันสร้างสรรค์ผลงาน “ของเล่นเคลื่อนที่” ให้มีคุณค่าจาก ของเล่นธรรมดาที่ไม่ธรรมดารวมทั้งให้เด็กเกิดจินตนาการพร้อมความคิดสร้างสรรค์ต่อไป

สำหรับผู้ที่สนใจและอยากติดตามกิจกรรมข้องมูลการประกวด “ของเล่นเคลื่อนที่” กิจกรรมวัยซนค้นโลก สามารถ www.facebook.com/waisonkonlork หรือ โทร.๐๒-๘๓๑-๘๔๔๐ ต่อ ๒๖๖๒