ผุดโครงการสร้างต้นแบบ ร.พ.ส่งเสริมการใช้ยาสมเหตุผล หวังโรงพยาบาลทั่วไทยใช้ยาคุ้มค่า ปลอดภัย ไม่ซ้ำซ้อน

22 May 2014
คณะอนุกรรมการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผลฟันธง ต้องเร่งสร้างต้นแบบโรงพยาบาลส่งเสริมการใช้ยาสมเหตุผล และขยายให้ครอบคลุมทั่วประเทศหลังพบใช้ยาไม่สมเหตุผลอื้อ ทั้งใช้ยาปฏิชีวนะพร่ำเพรื่อ ก่อเชื้อดื้อยา ใช้ยาซ้ำซ้อน ใช้ยาตามคำโฆษณา เสี่ยงแพ้ยาร้ายแรงถึงเสียชีวิต ก่อความสูญเสียทางเศรษฐกิจนับหมื่นล้านบาท

วันนี้ (22 พฤษภาคม 2557) ศ.คลินิก นพ.อุดม คชินทร คณบดีคณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาลในฐานะประธานคณะอนุกรรมการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล กล่าวในที่ประชุมเรื่อง สิทธิประโยชน์ด้านยาของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ณ โรงแรมโกลเด้นทิวลิปซอฟเฟอริน กรุงเทพมหานคร ว่า การใช้ยาอย่างไม่สมเหตุผล เป็นปัญหาใหญ่ ทั้งของวงการสาธารณสุขไทย และทั่วโลก องค์การอนามัยโลกประเมินว่า มากกว่าครึ่งหนึ่งของการใช้ยาเป็นไปอย่างไม่เหมาะสม ซึ่งส่งผลให้ค่าใช้จ่ายด้านยาต่อค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพของประเทศ เมื่อปี 2553 มีมูลค่าสูงถึง ร้อยละ 46.7 ซึ่งสูงกว่าประเทศที่พัฒนาแล้วประมาณ 4 เท่า นอกจากนี้ค่าใช้จ่ายด้านการรักษาพยาบาลของไทยเพิ่มขึ้นทุกปีโดยในปี พ.ศ. 2555 โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายด้านการรักษาพยาบาลในระบบสวัสดิการข้าราชการสูงถึงกว่าเจ็ดหมื่นล้านบาทดังนั้นการใช้ยาไม่สมเหตุผลจึงเป็นปัญหาที่ต้องแก้ไขโดยเร่งด่วนเนื่องจากส่งผลเสียมหาศาลต่อผู้ป่วยและสังคมทั้งในด้านอันตรายจากการใช้ยาที่เพิ่มสูงขึ้น ประสิทธิผลในการรักษาที่ต่ำลง สร้างภาระค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้นมากโดยไม่เกิดความคุ้มค่าอย่างเช่นการใช้ยาปฏิชีวนะซึ่งใช้รักษาโรคติดเชื้อจากแบคทีเรีย แต่กลับนำไปใช้รักษาโรคหวัดซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัส นอกจากจะรักษาโรคไม่ได้ผลแล้ว ยังก่อปัญหาเชื้อดื้อยาด้วยข้อมูลจากรายงานการวิจัยของสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.)ในปี พ.ศ.2555ชี้ว่าในแต่ละปีคนไทยติดเชื้อดื้อยาปฏิชีวนะมากกว่า 100,000 ราย เสียชีวิตมากกว่า 30,000 ราย ต้องอยู่ในโรงพยาบาลนานขึ้นมากกว่า หนึ่งล้านวัน และสูญเสียทางเศรษฐกิจมากกว่า 10,000 ล้านบาท ยังไม่นับรวมถึงการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุผลที่เกิดจากการสั่งใช้ยาภายใต้อิทธิพลจากการส่งเสริมการขายยาและการโฆษณายาทำให้เกิดการใช้ยาโดยไม่จำเป็น การสั่งใช้ยาซ้ำซ้อน สั่งใช้ยาโดยไม่มีหลักฐานเชิงประจักษ์ว่ารักษาโรคนั้นได้จริง

ดังนั้นประเทศไทยจึงได้กำหนดเป้าหมายของยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบยาแห่งชาติ ไว้ว่าภายในปี พ.ศ.2559 จะต้องลดค่าใช้จ่ายด้านยาลงอย่างน้อยร้อยละ 5 หรือราวเจ็ดพันล้านบาท และลดการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างไม่สมเหตุผลลงร้อยละ 50 เพื่อให้เป็นไปตามเป้าหมายดังกล่าว คณะอนุกรรมการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผลจึงริเริ่มโครงการโรงพยาบาลส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล (Rational drug use hospital (RDU hospital)) ขึ้น โดยมุ่งหวังเพื่อสร้างต้นแบบ (model) ของโรงพยาบาลส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผลและพัฒนาเครือข่ายเพื่อส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผลในโรงพยาบาล

“โครงการนี้ได้รับความร่วมมือจากภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สวรส.กลุ่มสถาบันแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย เครือข่ายโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์ (UHosNet)สถาบันรับรองคุณภาพโรงพยาบาล (องค์กรมหาชน) โดยโรงพยาบาลส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล จะเป็นส่วนหนึ่งของการรับรองคุณภาพโรงพยาบาล นอกจากนี้จะมีการมอบรางวัลให้แก่โรงพยาบาลส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผลด้วย อย่างไรก็ตามสิ่งสำคัญเหนือกว่าการได้รับรางวัลคือ ความปลอดภัย คุ้มค่าจากการใช้ยาและสุขภาพที่ดีของประชาชน”

โรงพยาบาลทั้งรัฐและเอกชน หากสนใจโครงการสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือติดต่อได้ที่ฝ่ายเลขานุการ คณะอนุกรรมการการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล โทร. 02-590 7155, 02-590 7341