ใครเสี่ยง? สัญญาณเตือน PTSD และแนวทางการรักษา

ภาวะเครียดหลังเหตุการณ์สะเทือนใจ (PTSD: Posttraumatic Stress Disorder) เป็นโรคที่เกิดจากการประสบกับเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจจนเกิดความเครียดหรือความกลัวในระยะยาว อาการของ PTSD ไม่ได้เกิดขึ้นแค่กับเหตุการณ์ที่ใหญ่หลวงอย่างการรบหรือภัยพิบัติเท่านั้น แต่ยังสามารถเกิดขึ้นจากเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันที่มีความรุนแรงหรือกระทบกระเทือนจิตใจได้อย่างไม่คาดคิด

ใครเสี่ยง? สัญญาณเตือน PTSD และแนวทางการรักษา

โรคเครียดหลังเผชิญเหตุการณ์รุนแรง Posttraumatic stress disorder (PTSD) เป็นความผิดปกติทางจิตใจที่เกิดขึ้นหลังจากเผชิญกับเหตุการณ์คุกคามที่กระทบกระเทือนต่อจิตใจอย่างรุนแรง หรือเผชิญเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับการบาดเจ็บที่อันตรายถึงชีวิต เช่น ภาวะสงคราม อุบัติเหตุร้ายแรง ถูกทารุณกรรม ถูกข่มขืน ประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติ เป็นต้น ซึ่งอาจเป็นประสบการณ์โดยตรง หรือการพบเห็นเหตุการณ์นั้น จนทำให้ผู้ป่วยอาจเห็นภาพในอดีต ฝันถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น รู้สึกวิตกกังวลโดยไม่สามารถควบคุมได้ อาจส่งผลให้นอนไม่หลับ ไม่มีสมาธิ โดยอาการจะค่อนข้างรุนแรงและเกิดขึ้นอย่างสม่ำเสมอ จนอาจส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้

รู้จัก PTSD และอาการที่ควรระวัง

PTSD คือภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อบุคคลประสบกับเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ เช่น อุบัติเหตุร้ายแรง การทำร้ายทางร่างกาย หรือการสูญเสียคนสำคัญในชีวิต เหตุการณ์เหล่านี้ทำให้สมองของผู้ป่วยไม่สามารถประมวลผลได้ตามปกติ ส่งผลให้เกิดอาการที่ส่งผลต่อชีวิตประจำวัน อาการของ PTSD ประกอบด้วยหลายด้าน เช่น

  • อาการเลวร้ายจากการฝัน หรือการระลึกถึงเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนใจในรูปแบบของฝันร้ายหรือภาพหลอน
  • อาการระแวดระวังสูง เช่น ความวิตกกังวลตลอดเวลา กลัวสิ่งที่ไม่รู้จัก หรือหลีกเลี่ยงสถานที่หรือกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์สะเทือนใจ
  • การหลีกเลี่ยง เช่น หลีกเลี่ยงการพูดถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น หรือหลีกเลี่ยงการอยู่ในสถานที่ที่ทำให้เกิดความทรงจำเกี่ยวกับเหตุการณ์นั้น
  • ความรู้สึกซึมเศร้า เช่น การสูญเสียความสนใจในกิจกรรมที่เคยทำให้มีความสุข หรือรู้สึกว่าไม่สามารถเชื่อมต่อกับผู้อื่นได้

กลุ่มคนที่เสี่ยงต่อการเกิด PTSD

แม้ว่า PTSD จะสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนที่ประสบเหตุการณ์สะเทือนใจ แต่บางกลุ่มก็มีความเสี่ยงสูงกว่ากลุ่มอื่น ๆ ซึ่งรวมถึง:

  • บุคลากรทางการแพทย์และเจ้าหน้าที่กู้ภัย : ผู้ที่ต้องเผชิญกับสถานการณ์วิกฤตและประสบกับความรุนแรงในหน้าที่
  • ทหารหรือทหารผ่านศึก : ผู้ที่เคยประสบกับสงครามหรือการต่อสู้ในสนามรบ
  • ผู้ที่ประสบกับความรุนแรงในครอบครัวหรือการถูกทำร้าย : การถูกทำร้ายทางร่างกายหรือจิตใจอาจทำให้เกิด PTSD ได้
  • ผู้ที่สูญเสียคนใกล้ชิด: การสูญเสียบุคคลที่รักในเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิด เช่น อุบัติเหตุหรือการฆาตกรรม
  • ผู้ที่ประสบกับอุบัติเหตุร้ายแรง : เช่น การเกิดอุบัติเหตุทางถนนหรืออุบัติเหตุทางการทำงาน

แนวทางการรักษา PTSD

  • การรักษาด้วยยา โดยยาหลักคือกลุ่มยาต้านเศร้า จะให้ยาเท่ากับผู้ป่วยที่เป็นโรคซึมเศร้า และควรให้ยานานอย่างน้อย 1 ปี
  • การรักษาด้วยจิตบำบัด เช่น ความคิดพฤติกรรมบำบัด (cognitive behavior therapy) สิ่งสำคัญคือ การให้กำลังใจ ส่งเสริมให้ผู้ป่วยได้พูดระบายความรู้สึก ความคิด เกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เผชิญมาเท่าที่ผู้ป่วยต้องการ โดยไม่ต้องลงรายละเอียดของเหตุการณ์ เพราะอาจทำให้ผู้ป่วยมีอาการแย่ลงจากการรู้สึกว่าเหตุการณ์เกิดซ้ำ ช่วยแนะนำวิธีปรับตัว ฝึกผ่อนคลาย ส่งเสริมให้ญาติมีส่วนช่วยเหลือประคับประคองผู้ป่วย วิธีบำบัดบาดแผลทางใจ (EMDR) ที่ให้ผู้ป่วยนึกถึงเหตุการณ์ไปพร้อมกับมองตามนิ้วมือของผู้รักษาที่เคลื่อนไหวไปมาตามขวาง และการบำบัดความกลัวด้วยการเผชิญหน้ากับความกลัว ให้ผู้ป่วยเผชิญหน้ากับเหตุการณ์อีกครั้งผ่านการจินตนาการ

PTSD เป็นโรคที่เกิดจากการประสบกับเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจซึ่งสามารถส่งผลต่อทั้งร่างกายและจิตใจในระยะยาว การเข้าใจอาการ การสังเกตและระบุกลุ่มคนที่เสี่ยงต่อการเกิดโรค เป็นสิ่งสำคัญในการช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่เหมาะสมและทันท่วงที หากคุณหรือคนรอบข้างเริ่มแสดงอาการของ PTSD อย่ารอช้าที่จะขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญเพื่อค้นหาวิธีการรักษาที่ดีที่สุดและกลับมาสู่ชีวิตที่สมดุลและมีความสุขอีกครั้ง


ข่าวภัยพิบัติ+o:memberวันนี้

DITP ประชุมผู้จัดแสดงสินค้า เตรียมความพร้อมสู่เวที "THAIFEX - ANUGA ASIA 2025"

กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (DITP) กระทรวงพาณิชย์ ร่วมกับหอการค้าไทย และโคโลญเมสเซ่ เยอรมนี จัดประชุมผู้ประกอบการที่เข้าร่วมจัดแสดงสินค้าในงาน THAIFEX ANUGA ASIA 2025 โดยเป็นการชี้แจงรายละเอียดเกี่ยวกับภาพรวมการจัดงาน การเข้าร่วมงาน การก่อสร้าง การตกแต่งคูหา การจราจร ระเบียบข้อบังคับการเข้าร่วมงาน รวมถึงมาตรการรับมือภัยพิบัติ เพื่อให้เกิดความเรียบร้อยในช่วงระหว่างการ เตรียมงานและพร้อมต้อนรับการเข้าชมงานในปีนี้ งาน THAIFEX ANUGA ASIA 2025 เป็นงานแสดงสินค้าอาหารและเครื่องดื่มที่ยิ่งใหญ่ ครบวงจร

บริษัท มิลเลนเนียม กรุ๊ป คอร์ปอเรชั่น (เอ... MGC-ASIA ดำเนินมาตรการเชิงรุก ตรวจสอบความปลอดภัย อาคารในเครือทั่วประเทศ หลังเกิดเหตุแผ่นดินไหว — บริษัท มิลเลนเนียม กรุ๊ป คอร์ปอเรชั่น (เอเชีย) จำกัด (มหา...

ภัยพิบัติทางธรรมชาติเป็นหนึ่งในความท้าทาย... เทคโนโลยีเอไอ VS ภัยพิบัติ เอไอเข้ามามีบทบาทได้มากน้อยแค่ไหนในปัจจุบัน — ภัยพิบัติทางธรรมชาติเป็นหนึ่งในความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ของมนุษยชาติ ตั้งแต่ไฟป่า แผ่...

แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนา... กรมอนามัย นำทีม SEhRT ลงพื้นที่เยียวยาประชาชน เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร — แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย มอบหมายให้ นายแพทย์ธิติ แสวงธรรม รอง...

เมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2568 แพทย์หญิงอัมพร... กรมอนามัย ลงพื้นที่เยียวยาผู้ประสบภัย เหตุแผ่นดินไหว — เมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2568 แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย มอบหมายให้ นายแพทย์ธิติ แสว...