ในเช้าวันศุกร์สุดท้ายของเดือน เสียงหัวเราะสดใสดังมาจากลานกว้างหลังศูนย์พัฒนาเด็กเล็กชุมชนราษฎร์พัฒนา เด็ก ๆ กำลังวิ่งเล่นท่ามกลางกองทราย กองดิน และมุมเล่มน้ำ ที่สร้างสรรค์ขึ้น เพื่อให้พวกเขาสัมผัสธรรมชาติ ครูและผู้ปกครองยืนยิ้มอยู่ไม่ไกล คอยดูแลอย่างอบอุ่น วันมหัศจรรย์ ที่คุณครูปล่อยให้เด็ก ได้เลือก เล่น เรียนรู้ผ่านกิจกรรมสร้างสรรค์ การเล่นอย่างอิสระในพื้นที่ที่ออกแบบมาเพื่อให้เป็น นิเวศของการเรียนรู้ของเด็ก ปฐมวัย
ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนราษฎร์พัฒนา(ซอยมูลนิธิ) เขตมีนบุรี กรุงเทพฯ กำลังเป็นต้นแบบสำคัญที่ขับเคลื่อนการเรียนรู้ผ่าน "นิเวศสื่อสุขภาวะ" และกิจกรรมสร้างสรรค์ที่เชื่อมโยงครอบครัวและชุมชนเข้าไว้ด้วยกัน โครงมหัศจรรย์นิเวศสื่อสุขภาวะเพื่อเด็กปฐมวัย ณ ราษฎร์พัฒนา ได้รับการสนับสนุนจากสำนักสร้างเสริมระบบสื่อและสุขภาวะทางปัญญา (สำนัก11) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.) ภายใต้การบริหารงานโดยกลุ่ม wearehappy องค์กรสาธารณประโยชน์ ร่วมกับภาคีเครือข่ายครูปฐมวัยทั่วประเทศ
จุดเริ่มต้นของ "นิเวศสื่อสุขภาวะ"
เมื่อพูดถึง "นิเวศสื่อสุขภาวะ" หลายคนอาจยังนึกภาพไม่ออกว่าคืออะไร แต่สำหรับครูซุพยาณี มูซอ หัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนราษฎร์พัฒนา(ซอยมูลนิธิ) บอกว่า แนวคิดนี้คือหัวใจสำคัญในการสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เด็ก ๆ "นิเวศสื่อสุขภาวะเป็นเหมือนรากฐานของการใช้ชีวิต เราต้องจัดการสื่อให้เป็นมิตร สร้างสภาพแวดล้อมที่กระตุ้นจินตนาการเด็ก และสนับสนุนพัฒนาการของพวกเขาทั้งกาย ใจ และสติปัญญา" สื่อในที่นี้ ไม่ใช่เพียงสื่อที่เป็นอุปกรณ์แต่ รวมถึงการใช้กิจกรรมในชีวิตประจำวันที่เชื่อมโยงธรรมชาติและการเรียนรู้เข้าไว้ด้วยกัน ก็ถือว่าเป็นสื่อดี อีกด้วย
พื้นที่ 3 ดี: เล่น เรียน รู้ อย่างสมดุล
ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนราษฎร์พัฒนา(ซอยมูลนิธิ) นำแนวคิดพื้นที่ 3 ดีมาประยุกต์ใช้ โดยเน้นการเรียนรู้ผ่านสิ่งแดวล้อมรอบตัว การปฏิสัมพันธ์กับธรรมชาติ ผู้คน และการเล่นอิสระ ผ่านฐานกิจกรรมหลากหลาย เช่น
ครูสุกัญญา เย็นประสิทธิ์ ครูหัวหน้าโครงการ ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า "กิจกรรมเหล่านี้เป็นกระบวนการเรียนรู้ที่สำคัญของเด็ก เป็นการสร้างพื้นฐานของชีวิต เด็กได้เรียนรู้การจัดการตนเอง การทำงานร่วมกับผู้อื่น และยังเป็นโอกาสให้ผู้ปกครองได้เข้าใจธรรมชาติของเด็ก เราจึงอบรมผู้ปกครองตั้งแต่วันแรกที่เด็กเข้ามา เพื่อให้เขาเห็นภาพรวมการพัฒนาเด็กครบทุกด้าน และผู้ปกครอง ถือว่าเป็นสื่อบุคคลที่สำคัญยิ่งต่อเด็กๆ "
ปัจจุบัน เด็กจำนวน 167 คนในศูนย์ฯ มีพื้นที่ปลอดภัยสำหรับการเรียนรู้และเล่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้ปกครองเริ่มลดการใช้จอในครอบครัว และหันมาทำกิจกรรมร่วมกับลูกมากขึ้น เด็ก ๆ ได้เรียนรู้ทักษะชีวิตที่สำคัญ เช่น การคิดเชิงวิพากษ์ การแก้ปัญหา และการทำงานร่วมกับผู้อื่น
ทุกวันนี้ ผู้ปกครองหลายคนในชุมชนเริ่มลดเวลาหน้าจอของเด็ก และหันมาให้ความสำคัญกับกิจกรรมที่สร้างสรรค์มากขึ้น ครอบครัวได้กลับมามีช่วงเวลาคุณภาพร่วมกัน และเด็ก ๆ ได้พัฒนาทักษะที่สำคัญสำหรับชีวิต
"ทุกกิจกรรมที่เราจัดทำ มีเป้าหมายเพื่อสร้างนักสื่อสารสุขภาวะรุ่นจิ๋ว ที่สามารถเข้าใจตนเอง เท่าทันสื่อ และพัฒนาความสัมพันธ์กับคนรอบตัวอย่างสร้างสรรค์ สื่อคือสิ่งแวดล้อมที่ทรงพลังที่สุด การเล่น การเรียน และการมีส่วนร่วมของเด็ก ๆ จะเชื่อมโยงกับสื่อที่พวกเขาได้รับ หากเราจัดการสื่อให้ดี เด็กจะมีพื้นที่เรียนรู้และเติบโตอย่างปลอดภัยทั้งกาย ใจ และความคิด" ดร.สรวงธร นาวาผล ผู้อำนวยการกลุ่ม wearehappy องค์กรสาธารณประโยชน์ กล่าว
พร้อมกับฝากคำแนะนำสำหรับผู้ปกครอง เพื่อลดการใช้จอ เพิ่มกิจกรรมสร้างสุขภาวะให้กับเด็กๆ ดังนี้
ดร.สรวงธร นาวาผล ให้คำแนะนำเพิ่มเติมว่า "การสร้างนักสื่อสารสุขภาวะในบ้านคือการให้ลูกเรียนรู้ที่จะใช้สื่ออย่างชาญฉลาด พร้อมทั้งพัฒนาความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว การลดเวลาหน้าจอ เพิ่มกิจกรรมสร้างสรรค์ การเล่น การอ่าน สร้างกิจกรรมที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์ในครอบครัว เด็ก ๆ จะเติบโตอย่างสมดุลและมีความสุขในทุกมิติ "
ไดกิ้นจับมือกรมอนามัย กรมการปกครอง สมาคมส่งเสริมคุณภาพอากาศในอาคาร และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ร่วมดำเนินโครงการพัฒนาคุณภาพอากาศภายในอาคารศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ส่งมอบ "ห้องเรียนปลอดฝุ่น" ซึ่งเป็นต้นแบบศูนย์การเรียนรู้ด้านการปรับปรุงคุณภาพอากาศภายในอาคาร ระดับภาคเหนือ ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลตำบลห้วยซ้อ อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีความเสี่ยงจากมลภาวะทางอากาศ โดยเฉพาะฝุ่น PM2.5 และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพของเด็กเล็กและบุคลากรภายในศูนย์
สสส. wearehappy ร่วมกับศูนย์พัฒนาเด็กเทศบาลตำบลเดิด จ.ยโสธร ส่งเสริมการเรียนรู้ของเด็กและครอบครัวผ่านนิเวศสื่อสุขภาวะ
—
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก เทศบาลตำบลเดิด ...
สนามสนุก ของเด็กปฐมวัย นิเวศสื่อสุขภาวะ (สื่อดี พื้นที่ดี ภูมิดี) ของชุมชนราษฎร์พัฒนา
—
ในเช้าวันศุกร์สุดท้ายของเดือน เสียงหัวเราะสดใสดังมาจากลานกว้างหลัง...
สสส และ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก อบต.หลักสาม เติม พลังสร้างสรรค์เพื่ออนาคตเด็กปฐมวัยผ่าน "กล่องมหัศจรรย์"
—
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กองค์การบริหารส่วนตำบลหลักสาม ในฐาน...
EnCo เดินหน้าส่งเสริมการอ่านให้เยาวชนไทย แบ่งปันน้ำใจผ่านกิจกรรม 'เล่มใหม่ให้น้อง' ปีที่ 3
—
คุณศิรศักดิ์ จันเทรมะ กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท เอนเนอร์ยี่...
สสส.และศูนย์พัฒนาเด็กเล็กภูมิสตึง สานพลังชุมชนสร้างพื้นที่ดี ผ่านสื่อและภูมิปัญญาท้องถิ่น
—
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านภูมิสตึง อ.ปราสาท จังหวัดสุรินทร์ ใช้กระ...
สสส. สานพลัง ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านบุอันโนง ชวนปลูกภูมิดี สร้างเด็กปฐมวัย ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น
—
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านบุอันโนง ต.ปราสาททนง อ.ปราสาท จ.สุ...
มหัศจรรย์แห่งชุมชน สสส. และ wearehappy ร่วมกับ ศพด.บ้านโนนโพธิ์พัฒนาเด็กปฐมวัยด้วยนิเวศสื่อสุขภาวะ
—
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านโนนโพธิ์ ตำบลชานุมาน จังหวัดอำน...
บริษัท ซีแอนด์จี ฯ จัดกิจกรรมวันเด็กปี 2568
—
มอบรถจักรยานและเงินสนับสนุนการทำกิจกรรมวันเด็กให้ ชุมชน โรงเรียน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก เขตหนองแขม บริษัท ซี...
สสส. wearehappy และศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านกุมุง นราธิวาส ชวนเปลี่ยนบ้านให้สนุก ด้วย "สื่อสร้างสรรค์"
—
ณ หมู่บ้านเล็กๆ แห่งหนึ่งในตำบลช้างเผือก อำเภอจะแนะ ...