มะขามเปรี้ยว สินค้าทางเลือกทดแทนการปลูกข้าวในพื้นที่ไม่เหมาะสม จ.หนองบัวลำภู

          นางสาวทัศนีย์ เมืองแก้ว รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่าจากการวิเคราะห์เศรษฐกิจสินค้าเกษตรพื้นที่จังหวัดหนองบัวลำภู ตามโครงการบริหารจัดการพื้นที่เกษตรกรรม (Zoning by Agri - Map) พบว่า ปีเพาะปลูก ทัศนีย์ เมืองแก้ว56สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร/6กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จังหวัดหนองบัวลำภู มีพื้นที่ปลูกข้าวจำนวน 647,685 ไร่ โดยเป็นพื้นที่เหมาะสมมาก (Sกระทรวงเกษตรและสหกรณ์) จำนวน ทัศนีย์ เมืองแก้ว,436 ไร่ เหมาะสมปานกลาง (Sทัศนีย์ เมืองแก้ว) จำนวน 356,ทัศนีย์ เมืองแก้ว39 ไร่ และพื้นที่เหมาะสมน้อย (S3) จำนวน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ทัศนีย์ เมืองแก้ว5,สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร84 ไร่ และไม่เหมาะสม (N) จำนวน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์63,9ทัศนีย์ เมืองแก้ว6 ไร่
          สำหรับต้นทุนและผลตอบแทนการผลิตข้าวในพื้นที่เหมาะสมน้อยและไม่เหมาะสม (S3/N) จังหวัดหนองบัวลำภู พบว่า เกษตรกรมีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 4,469 บาท/ไร่ ขาดทุนสุทธิเฉลี่ย กระทรวงเกษตรและสหกรณ์,สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร4 บาท/ไร่ และจากการวิเคราะห์การผลิตสินค้าเกษตรทางเลือกอื่นที่ให้ผลตอบแทนที่ดีกว่าการผลิตข้าวในพื้นที่ไม่เหมาะสม พบว่า มะขามเปรี้ยวเป็นอีกหนึ่งสินค้าเกษตรทางเลือกที่น่าสนใจ ซึ่งพันธุ์ที่เป็นที่นิยมปลูก คือ มะขามเปรี้ยวพันธุ์ฝักยักษ์ หรือ มะขามเปรี้ยวยักษ์ พื้นที่ปลูกส่วนใหญ่อยู่ในอำเภอนาวัง อำเภอศรีบุญเรือง และอำเภอนากลาง โดยการผลิตมะขามเปรี้ยวยักษ์ในรูปของมะขามสุกแกะเมล็ด หรือ มะขามเปียก มีต้นทุนเฉลี่ย 5,698 บาท/ไร่ ให้ผลตอบแทนสุทธิ ทัศนีย์ เมืองแก้ว,395บาท/ไร่ โดยเริ่มให้ผลตอบแทนในปีที่ 3 และเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ระยะยาว
          ทั้งนี้ มะขามเปรี้ยวยักษ์ เป็นผลไม้เขตร้อนที่เติบโตได้ดีในบริเวณพื้นที่ราบจนถึงบนภูเขาสูง สามารถปลูกได้ในทุกสภาพดิน ทนแล้ง ให้ผลผลิตดก ฝักใหญ่เนื้อหนาน้ำหนักดี มีรสเปรี้ยวสูง ซึ่งฝักมะขามเปรี้ยวยักษ์ที่มาบริโภค มีทั้งเป็นมะขามฝักสด มะขามเปียกเพื่อใช้ประกอบอาหาร และสามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ได้หลากหลาย เช่น มะขามแช่อิ่ม มะขามลอยแก้ว มะขามกวน ลูกอมมะขาม สบู่อาบน้ำ และเครื่องสำอาง เป็นต้น
          ด้านนางเพ็ญศิริ วงษ์วาท ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 3 จังหวัดอุดรธานี (สศท.3) กล่าวว่า มะขามเปรี้ยวยักษ์จังหวัดหนองบัวลำภู จะมีพ่อค้ามารับซื้อเข้าโรงงานเพื่อแปรรูปส่งออกไปจำหน่ายทั้งตลาดในประเทศและต่างประเทศ โดยเกษตรกรสามารถจำหน่ายมะขามเปรี้ยวยักษ์ในรูปของมะขามฝักสดเพื่อส่งโรงงานอุตสาหกรรมในราคา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์5 บาท/กิโลกรัม และเกษตรกรสามารถนำมะขามสุกแกะเมล็ด หรือมะขามเปียก มาจำหน่ายในตลาดท้องถิ่น ราคา 35 - 4สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร บาท/กิโลกรัม หรือแปรรูปเป็นมะขามยักษ์แช่อิ่ม เพื่อจำหน่ายในราคา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร บาท/กิโลกรัม นอกจากนี้ เมล็ดมะขามเปรี้ยวยักษ์ยังสามารถนำไปจำหน่ายในราคากิโลกรัมละ ทัศนีย์ เมืองแก้ว บาทเพื่อนำไปแปรรูปเป็นแคปซูลยา และสียอมผ้า 
          อย่างไรก็ตาม เกษตรกรในจังหวัดหนองบัวลำภู ยังต้องการความรู้ในด้านการตลาด การแปรรูปผลิตภัณฑ์มะขามเปรี้ยวยักษ์ และการจัดทำมาตรฐานสินค้า เพื่อลดปัญหาการปนเปื้อน และความสะอาดปลอดภัย ดังนั้น ภาครัฐ ภาคเอกชน สถาบันการศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ต้องร่วมมือกันส่งเสริมพัฒนาผลิตภัณฑ์มะขามเปรี้ยวยักษ์ นำนวัตกรรมและเทคโนโลยีการผลิตมาแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่า การสร้างแบรนด์ พร้อมทั้งเพิ่มช่องทางการจัดจำหน่ายโดยมุ่งเน้นการประชาสัมพันธ์ เพื่อกระตุ้นความต้องการของตลาดภายในประเทศและต่างประเทศต่อไป สำหรับเกษตรกรจังหวัดหนองบัวลำภู ที่สนใจการปลูกมะขามเปรี้ยว สามารถขอเข้ารับการอบรมภายใต้การส่งเสริมและถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตไม้ผลของจังหวัดหนองบัวลำภู ได้ที่สำนักงานเกษตรจังหวัดหนองบัวลำภู โทร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 4ทัศนีย์ เมืองแก้ว3กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทัศนีย์ เมืองแก้วสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร45 หรือ สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 4ทัศนีย์ เมืองแก้ว3กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 33สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ์