กรุงเทพ--28 เม.ย.--สพช.
"พระรามเป็นจอมอนุรักษ์พลังงานรุ่นดึกดำบรรพ์" เป็นส่วนหนึ่งของคำเชิญชวนโดยคณะโขนหาร 2 อันชวนฉงน ชวนติดตามไม่น้อย หากท่านอยากรู้ ขอเชิญติดตามชมได้ฟรีทั่วไทยซึ่งสำนักงานคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (สพช.) และภัทราวดีเธียเตอร์ จะจัดให้มีการแสดง 40 รอบทั่วประเทศนับเป็นการออนทัวร์ที่ยาวนานที่สุดของประวัติศาสตร์โขนก็ว่าได้
เคยได้ยินแต่โขนรามเกียรติ์ตอนนั้นตอนนี้ ได้ยินชื่อ "โขนหาร 2"นับว่าแปลกใหม่พอสมควร คุณภัทราวดี ผู้จัดการแสดงชี้แจงว่า โขนครั้งนี้ไม่ธรรมดาเหมือนที่เคยเห็นมา โขนหาร 2ถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นงานทดลองให้รู้แจ้งเห็นจริงว่างั้นเถอะเพื่อพิสูจน์ว่าศิลปะที่สวยงาม ล้ำค่า นั้นสามารถสร้างขึ้นด้วยการ "ประหยัด"นานาชนิด และประหยัดพลังงาน โดยใช้แนวคิด "คิดก่อนทำ คิดก่อนใช้" พร้อมทั้งเปรียบเปรยได้น่าสนใจว่า สิ่งที่จะไม่ประหยัดอย่างเดียวคือความคิดของมนุษย์ เพราะสมองของคนนั้น ยิ่งใช้ยิ่งงอกงาม ไม่เหมือนพลังงานสิ้นเปลืองและทรัพยากรบางอย่างที่ยิ่งใช้ยิ่งหมดไป ฟังแค่นี้ก็รู้ได้ว่าผู้จัดการแสดงโขนหาร 2 ครั้งนี้คิดก่อนทำและคิดมากมายด้วยอย่างแน่นอน
ทางด้านนักอนุรักษ์พลังงาน ดร.พงษ์พิสิฏฐ์ วิเศษกุล ผู้อำนวยการกองอนุรักษ์พลังงานและพลังงานทดแทนสำนักงานคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (สพช.) ผู้สนับสนุนการแสดง ชี้แจงถึงการเลือกใช้โขนเป็นสื่อในการรณรงค์เพื่อการอนุรักษ์พลังงานว่า โขนเป็นศิลปะดั้งเดิมของไทยที่มีคุณค่า และโขนหาร 2 ตอนสหัสสเดชะก็ทำได้สนุกสนานน่าติดตามมีการใช้เทคนิคการเชิดหุ่นเงาประกอบน่าประทับใจในความคิดสร้างสรรค์ ก็จะสามารถดึงดูดผู้ชมได้มาก โดยจะมีการสอดแทรกเนื้อหาสาระเรื่องคิดก่อนทำ คิดก่อนใช้ การรู้จักประหยัด รู้จักใช้ทรัพยากร ใช้พลังงานอย่างรู้คุณค่า ซึ่งจะเป็นการสร้างจิตสำนึกในระยะยาวต่อไป
นอกจากสาระที่ได้ตลอดการชมการแสดงแล้ว ในช่วงท้ายของรายการจะมีการสาธิตวิธีการผลิต การใช้อุปกรณ์และการจัดแสดง เช่นการแต่งกายที่สวยงามแต่ประหยัดการจัดฉากที่เน้นใช้วัสดุหมุนเวียนนำไปใช้งานอื่นๆได้อีกไม่ต้องทิ้งให้เป็นขยะเกลื่อนกลาด การใช้ของเหลือใช้มาใช้ทำสร้างหุ่นเงาและการสร้างสรรค์เสียงประกอบที่ไม่ต้องใช้เทคโนโลยีและพลังงาน เช่นตีแผ่นสังกะสีให้เสียงฟ้าผ่า ตีถังน้ำให้เกิดเสียงกลองกรอกข้าวสารให้เสียงฝนตก ขยี้ถุงพลาสติกให้เสียงไฟไหม้ทั้งหมดทั้งปวงเหล่านี้ต้องการเสนอแนะให้ผู้ชมเกิดจินตนาการในการนำไปดัดแปลงปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ในการใช้ของที่มีให้คุ้มค่านอกจากนี้บรรยากาศในงานการแสดงยังทำให้ผู้ชมเกิดทัศนคติที่ดีต่อการรู้จักคิดก่อนใช้และการประหยัดทรัพยากร ประหยัดพลังงาน เช่นการใช้ไฟไม่เกิน 25ดวงสำหรับการแสดง การไม่ใช้เครื่องปรับอากาศ การไม่ใช้โฟมอาหารและเครื่องดื่มในบริเวณงานไม่ใส่ภาชนะพลาสติกหรือโฟมซึ่งใช้ได้เพียงครั้งเดียวซึ่งขยะที่เกิดจากพลาสติกและโฟมต้องใช้เวลาหลายร้อยปีกว่าจะย่อยสลายหมด เรียกว่าเป็นการลดภาระแก่โลกของเรา
ความน่าสนใจของโขนหาร 2 ยังมีอีกคือเป็นการเปิดมิติใหม่ของวงการศิลปวัฒนธรรมการแสดงอีกด้วย เพราะจะให้ความสำคัญในการประหยัดพลังงาน และทรัพยากรทั้งในการแสดง การสร้างฉาก การทำเสียงประกอบและเทคนิคพิเศษโดยใช้วัสดุใกล้ตัวเช่น เศษสังกะสี กระจกที่แตกแล้ว กล่องกระดาษ ขวดน้ำมาประดิษฐ์ใช้เพื่อประกอบในการแสดง นับว่าท้าทายความคิดเดิมๆอยู่พอสมควร เพราะพวกเราเคยชินกับการแสดงที่ต้องทุ่มทุนสร้างมหาศาล และวิจิตรตระการตาซึ่งหมายถึงต้องใช้เงินทองและพลังงานมากมายด้วย แต่งานนี้ภัทราวดีเธียเตอร์ได้ทำให้เห็นว่าความงามและความน่าชมไม่จำเป็นต้องลงทุนหรือใช้ทรัพยากรมากมายอย่างที่คิด
โขนหาร 2 ตอนสหัสสเดชะจัดสร้างขึ้นโดยผู้เชี่ยวชาญทางด้านละครเวทีรุ่นใหม่หลายคนที่มีความรู้ความชำนาญ และเห็นความสำคัญและความงามของศิลปะแสดงโดยนักแสดงหนุ่มสาวที่ได้รับการฝึกมาเป็นเวลานานจากบรมครูของโขน อาทิครูราฆพ โพธิเวส ครูชัยยศ คุ้มมณี ใช้ท่ารำถูกต้องตามตำราดั้งเดิมแต่เพิ่มความกระฉับกระเฉง ความชัดเจน สอดแทรกเทคนิคการแสดงอย่างเป็นธรรมชาติเพื่อสื่อความหมาย อารมณ์ต่างๆของตัวละคร ส่วนคำร้องและบทเจรจาตัดตอนมาจากบทพระราชนิพนธ์ของล้นเกล้ารัชกาลที่ 2 โดยสอดแทรกมุมมองความคิดของตัวละครตามเหตุตามผลของคนยุคปัจจุบันเพื่อให้ข้อคิดสาระประโยชน์ในการดำรงชีวิต ผสมผสานการแสดงโขนกับการเชิดหุ่นเงาซึ่งสร้างจากกระดาษแข็งและกระดาษแก้ว เพื่อให้มีสีสดใสแกะสลักด้วยฝีมือช่างศิลป์ของไทย เป็นหุ่นซึ่งลอกเลียนจากภาพจิตรกรรมฝาผนังเพื่อบรรยายภาพเหตุการณ์อภินิหารต่างๆ ซึ่งนักแสดงมิอาจทำได้ เช่น การเคลื่อนทัพ การยิงธนู การแปลงกายของหนุมาน เป็นต้น สำหรับการแสดงจะใช้นักแสดงจำนวน 8 คน แสดงหน้าเวที นักเชิดหุ่น 5 คนและเจ้าหน้าที่เทคนิค 5 คน นักดนตรี นักร้อง 5 คน รวมเจ้าหน้าที่ทีมงาน 23 คนส่วนชุดการแสดง (costume)ใช้ตามแบบฉบับโขนดั้งเดิมแต่มีการดัดแปลงเพื่อให้สะดวกในการเคลื่อนไหวสมุนลิงบางตัวอาจใส่ชุดซึ่งทำจากผ้าธรรมดา ไม่มีการปักเลื่อมราคาแพงเพียงแต่ตบแต่งด้วยการสร้างสรรค์ซึ่งนักเรียนสามารถนำความคิดเหล่านี้ไปใช้ในการแสดงของตนเพื่อแสดงให้เห็นว่าชุดการแสดงโขนนั้นสามารถประดิษฐ์ทำได้ด้วยฝีมือและวัสดุธรรมดาราคาถูกสร้างเสริมทัศนคติที่ดีในการรู้จักใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ
เรื่องย่อๆของรามเกียรติ์ ตอน สหัสสเดชะ มีอยู่ว่า อินทรชิตลูกชายหัวแก้วหัวแหวนของทศกัณฑ์ ด้วยวัยเพียง 15 ปีก็ถูกพ่อใช้ให้ไปทำสงครามกับพระราม รบกันอยู่ 4 ครั้งก็ไม่สำเร็จ จึงไปทำพิธีกุมภนิยา เป็นการบูชายัญด้วยเลือด เพื่อทำตนให้อยู่ยง คงกระพันและหายตัวได้สนิท พระรามจึงส่งพระลักษณ์น้องรักนำทัพไปทำลายพิธีด้วยดวงชะตาลิขิต อินทรชิตจึงถึงแก่ชีวาวาย ทศกัณฑ์โมโหมากจึงปรึกษามูลพลัมเพื่อนรัก มูลพลัมจึงอ้อนวอนท้าวสหัสสเดชะผู้พี่เป็นยักษ์พันหน้า สองพันตา สองพันหูสองพันมือ มาช่วยรบกับพระราม พระรามจะเอาชนะท้าวสหัสสเดชะผู้มีอาวุธที่ชี้เป็นชี้ตายได้อย่างไรต้องคอยติดตามชมกันเอาเอง
โขนหาร 2 จะเปิดการแสดงให้ชมฟรีทั่วประเทศ 40 รอบ ในกรุงเทพ 27 รอบและต่างจังหวัด 13 รอบ โดยเปิดการแสดงรอบแรก ณ ภัทธราวดีเธียเตอร์ ซอยวัดระฆัง ในวันที่ 14-15 มีนาคม เวลา 19.30 น.จากนั้นจะแสดงที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ ในวันที่ 27-31 มีนาคม 3-6 เมษายน กาดสวนแก้ว จ.เชียงใหม่ วันที่ 23-25 เมษายน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี วันที่ 11-12 มิถุนายน มหาวิทยาลัยขอนแก่นวันที่ 15-16 มิถุนายน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ในวันที่ 22-26, 29-30 มิถุนายน และ 1 กรกฎาคม มหาวิทยาลัยบูรพา วันที่ 3-4 กรกฎาคม มหาวิทยาลัยทักษิน วันที่ 9-10 กรกฎาคม สถาบันราชภัฎภูเก็ต วันที่ 14-15 กรกฎาคม สนใจติดต่อสอบถามได้ที่ ภัทราวดีเธียเตอร์ โทร.412-7287-8 โทรสาร.412-7289
ดูโขนหาร 2 ด้วยความสนุก สบายใจแล้ว ลองนำข้อคิดเล็ก ๆ น้อย ๆ ไปลองปฏิบัติดู คุณอาจเป็นคนหนึ่งที่หาร 2 ค่าใช้จ่ายได้สำเร็จ เหมาะแก่บรรยากาศเศรษฐกิจช่วงนี้ดีจริงๆ--จบ--