ม.มหิดลยกระดับเศรษฐกิจฐานรากชุมชน พัฒนาผลิตภัณฑ์'ผ้าขอเอื้อ'สานต่อพระราชปณิธาน

จากพระราชปณิธาน สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นและส่งเสริม ทำให้ผ้าขิด "ลายตะขอสลับเอื้อ" หรือ "ผ้าขอเอื้อ" ได้รับโล่รางวัลพระราชทานชนะเลิศจากการประกวดผ้าทอมือย้อมสีธรรมชาติ ที่จัดขึ้นโดย ศูนย์ศิลปาชีพบางไทรเมื่อเกือบ 3 ทศวรรษที่ผ่านมา จนปัจจุบันได้กลายเป็น "ลายผ้าประจำจังหวัดอำนาจเจริญ" อย่างภาคภูมิ 

ม.มหิดลยกระดับเศรษฐกิจฐานรากชุมชน พัฒนาผลิตภัณฑ์'ผ้าขอเอื้อ'สานต่อพระราชปณิธาน

ปัจจุบัน มหาวิทยาลัยมหิดล โดยโครงการจัดตั้งวิทยาเขตอำนาจเจริญ ได้นำเอาภูมิปัญญา"ผ้าขอเอื้อ" มาขยายผลเพื่อสืบสานวัฒนธรรม และส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนให้กับชาวจังหวัดอำนาจเจริญด้วยการพัฒนาศักยภาพการผลิตตั้งแต่ต้นน้ำสู่ปลายน้ำ  ม.มหิดลยกระดับเศรษฐกิจฐานรากชุมชน พัฒนาผลิตภัณฑ์'ผ้าขอเอื้อ'สานต่อพระราชปณิธาน

อาจารย์ ดร.ไพรินทร์ ยอดสุบัน อาจารย์ประจำหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต โครงการจัดตั้งวิทยาเขตอำนาจเจริญ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า "ผ้าขอเอื้อ" มีต้นกำเนิดที่บ้านคำพระ ตำบลคำพระ อำเภอหัวตะพาน จังหวัดอำนาจเจริญ 

ในปัจจุบัน "ผ้าขอเอื้อ" ยังคงมีแหล่งผลิตที่บ้านคำพระ และชุมชนอื่นใกล้เคียงเท่านั้น ซึ่งไม่เพียงพอต่อความต้องการหลังจากที่ทางจังหวัดฯ ได้รณรงค์ให้หน่วยงาน ทั้งภาครัฐและเอกชน รวมทั้งประชาชนทั่วไป แต่งกายด้วยผ้าขอเอื้อทุกอังคาร 

อาจารย์ ดร.ไพรินทร์ ยอดสุบัน และคณะ จึงได้ริเริ่ม"โครงการส่งเสริมอาชีพทอผ้าและแปรรูปผ้าขอเอื้อ สำหรับผู้ขาดแคลนทุนทรัพย์ ตำบลโนนหนามแท่ง อำเภอเมืองจังหวัดอำนาจเจริญ" ขึ้น โดยได้รับทุนสนับสนุนจากกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) 

ตามข้อมูลจากศูนย์ข้อมูลกลางทางวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ระบุว่า "ผ้าขอเอื้อ" เรียกตามลักษณะของ "ตะขอ" ที่ใช้เกี่ยวถังน้ำขึ้นมาจากบ่อ แทนสัญลักษณ์แห่ง "ความสามัคคี-ปรองดอง" ส่วน "เอื้อ" คือรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูนที่ซ้อนกันเป็นลายนูน 3 ชั้น แทนสัญลักษณ์แห่ง "ความเอื้อเฟื้อ" 

เพื่อเพิ่มมูลค่าของผ้าขอเอื้อ ได้มีการนำเอาไม้มงคล 9 ชนิดซึ่งปลูกในท้องถิ่น ได้แก่ ต้นสัก ต้นพะยูง ต้นราชพฤกษ์ ต้นขนุน ต้นยอ ต้นมะยม ต้นจานเหลือง ต้นกล้วย และครั่ง มาย้อมสีผ้าขอเอื้อ เพื่อเสริมพลังแห่งการเป็น "ผ้ามหาอำนาจ" ซึ่งสอดคล้องกับชื่อของจังหวัด และเสริมบารมีให้กับผู้สวมใส่ ทำให้มีมูลค่าเพิ่มขึ้นถึงเกือบ 3 เท่า 

ซึ่งสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการฯ จะได้เรียนรู้ตั้งแต่วิธีการปลูกฝ้าย การย้อมสีจากธรรมชาติ การทอมือ การแปรรูป การตลาด และการปรับปรุงคุณภาพผ้า ตลอดทั้งการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีความหลากหลายมากขึ้น อาทิ ผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ ของที่ระลึก ฯลฯ รวมทั้งในอนาคตจะเปิดตลาดออนไลน์เพื่อจำหน่ายสินค้าให้แพร่หลายวงกว้าง 

และจะเป็นการพัฒนาสู่การบรรลุเป้าหมายเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนแห่งสหประชาชาติ SDG8 Decent Work and Economic Growth เพื่อลดปัญหาการว่างงาน และ SDG11 Sustainable Cities and Communities เพื่อพัฒนาชุมชนจังหวัดอำนาจเจริญให้มั่นคงและยั่งยืนต่อไป

ติดตามข่าวสารที่น่าสนใจจากมหาวิทยาลัยมหิดลได้ที่ www.mahidol.ac.th

สัมภาษณ์ และเขียนข่าวโดย ฐิติรัตน์ เดชพรหม นักประชาสัมพันธ์ (ชำนาญการ) งานสื่อสารองค์กร กองบริหารงานทั่วไป สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล โทร. 0-2849-6210

ภาพผ้าขอเอื้อจากเพจ OTOP อำนาจเจริญ


ข่าวจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ+สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์วันนี้

ไทยพร้อมจัดศึก "เบสบอลหญิงชิงแชมป์เอเชีย" รอบคัดเลือก 8 ชาติร่วมชิงชัย

สมาคมกีฬาเบสบอลแห่งประเทศไทย ประกาศความพร้อมจัดศึกเบสบอลหญิงชิงแชมป์เอเชีย 2025 รอบคัดเลือก 8 ชาติร่วมชิงชัย ระหว่างวันที่ 23-29 เมษายนนี้ที่สนามกีฬาเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ 60 พรรษา รังสิต เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2568 ที่ห้องนครรังสิต 3 โรงแรม โนโวเทล ฟิวเจอร์พาร์ค รังสิต พ.ต.อ. ดวงโชติ สุวรรณจรัส นายกสมาคมกีฬาเบสบอลแห่งประเทศไทย ร่วมด้วย นายเอกภัทร พรประภา อุปนายกสมาคมกีฬาเบสบอลแห่งประเทศไทย และนายชัยวัฒน์ ชัยวรรณจินดา เลขาธิการสมาคมกีฬาเบสบอลแห่งประเทศไทย

งดงามตระการตา เปิดม่านรอบสื่อมวลชน การแสด... เปิดม่านรอบสื่อมวลชน การแสดงโขน สุดยิ่งใหญ่แห่งปี ตอน "พระจักราวตาร" — งดงามตระการตา เปิดม่านรอบสื่อมวลชน การแสดงโขน สุดยิ่งใหญ่แห่งปี ตอน "พระจักราวตาร"ถ...

มุกดา จิราธิวัฒน์ เอื้อวัฒนะสกุล (คนกลาง)... สมาคมสตรีอาสาสมัครแห่งประเทศไทย ในพระอุปถัมภ์ ฯ จัดมอบทุนการศึกษา ประจำปี 2567 — มุกดา จิราธิวัฒน์ เอื้อวัฒนะสกุล (คนกลาง) นายกสมาคมสตรีอาสาสมัครแห่งประเท...

นายทาคาฮิโระ ยามาชิตะ (ที่ 3 ทางซ้าย) ประ... บริษัท ไทยเซ็นทรัลเคมีฯ มอบเงินบริจาคสมทบทุนสภากาชาดไทย เพื่อใช้ในสาธารณประโยชน์ — นายทาคาฮิโระ ยามาชิตะ (ที่ 3 ทางซ้าย) ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการ...

กิจกรรมปลูกต้นไม้เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด... เอเชี่ยน เคมิคัล ร่วมโครงการ Let's Zero Together ปลูก เพื่อ ลด สู่อนาคตที่ยั่งยืน — กิจกรรมปลูกต้นไม้เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมร...

เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา สมเด็จพร... วิทยาลัยดุสิตธานีคว้ารางวัลการจัดกล้วยไม้ในงาน “สีสรรพรรณไม้ เทิดไท้บรมราชินีนาถ” — เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชิน...