พฤติกรรมเสี่ยงกล้ามเนื้ออักเสบ

28 Aug 2017
อยากให้ร่างกายแข็งแรงต้องขยับร่างกายบ่อย ๆ พฤติกรรมการนั่งนาน ทำกิจกรรรมซ้ำๆ ไม่ค่อยได้เคลื่อนไหวร่างกาย เสี่ยงการเป็นกล้ามเนื้ออักเสบ ทั้งการนั่งทำงานนานๆ นั่งอยู่หน้าคอมพิวเตอร์ นั่งเล่นสมาร์ทโฟน จึงทำให้คนทำงานออฟฟิศส่วนใหญ่มักมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อคอ บ่า สะบัก คุณเพ็ญพิชชากร แสนคำ ผู้จัดการ คลินิกกายภาพบำบัดอริยะ ชั้น 1 ไลฟ์เซ็นเตอร์ (อาคารคิวเฮ้าส์ ลุมพินี) มาให้ข้อมูลการเป็นกล้ามเนื้ออักเสบว่าเกิดจากการที่กล้ามเนื้อทำงานหนักเกินไป เช่น ออกแรงมากกว่าปกติ หรือยืดมากกว่าปกติ มีการเกร็งค้างอยู่ในท่าใดท่าหนึ่งนานๆ หรือซ้ำๆ อยู่ในท่าทางที่ไม่ถูกต้องต่อเนื่อง หรือซ้ำๆ ก่อให้กล้ามเนื้อเกร็ง ไม่มีการไหลเวียนของเลือด จึงเกิดการอักเสบขึ้นมา ซึ่งพฤติกรรมที่เสี่ยงกล้ามเนื้ออักเสบคือพฤติกรรมต่างๆ ในการใช้ชีวิต ทั้งการนั่งที่ไม่ถูกต้องและต่อเนื่องนานๆ เช่น นั่งไขว้ห้าง หลังงุ้ม ก้มคอ ทำให้กล้ามเนื้อบ่า คอ สะบักเกิดการอักเสบ การนอนที่อยู่ในท่าที่ไม่ถูกต้อง เช่น นอนตะแคงทับหัวไหล่ข้างใดข้างหนึ่ง ซึ่งจะทำให้ข้อไหล่ถูกกดทับอาจเกิดการอักเสบขอเส้นเอ็นรอบๆ หัวไหล่ได้ การยืนหรือเดินมากเกินไป อาจทำให้กล้ามเนื้อน่อง เข่า หรือหลังอักเสบ จากการที่ใช้งานหนักทั้งวันได้ การเล่นกีฬาที่ต้องกระแทก หรือเล่นหนักเกินกำลังก่อให้เกิดการอักเสบได้ เป็นต้น ทั้งนี้คนที่เสี่ยงกล้ามเนื้ออักเสบ ก็จะมีหลากหลายอาชีพ เช่น
พฤติกรรมเสี่ยงกล้ามเนื้ออักเสบ

• นักกีฬา หรือผู้ที่ออกกำลังกายทั่วไป ซึ่งขาดการ warm up ร่างกายก่อนการเล่น เล่นหนักมากเกินไปก็ทำให้กล้ามเนื้ออักเสบได้ หรือกีฬาที่เล่นมีการกระแทกรุนแรง ก็อาจทำให้อักเสบได้เช่นเดียวกัน

• พนักงานทั่วไปที่ต้องนั่งก้มใช้คอมพิวเตอร์ต่อเนื่องเป็นเวลานาน ซึ่งมักทำให้กล้ามเนื้อบ่า คอ สะบัก เกร็งค้างและเกิดการอักเสบขึ้น

• ผู้ที่ชอบเล่น smart phone เล่นเกมส์ หรืออยู่กับ social media ซึ่งต้องก้มคอ ไหล่งุ้มอยู่ต่อเนื่องนาน ก็มักทำให้กล้ามเนื้อหดเกร็งค้างและก่อให้เกิดการอักเสบได้

• สถาปนิก นักออกแบบ ที่ต้องก้มหรือเพ็งใช้สายตามากๆ จนทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรังของคอ บ่า

• คุณหมอฟัน หรือหมอศัยกรรมที่ต้องก้มอยู่ในท่าเดิมต่อเนื่องเป็นเวลานานจนทำให้กล้ามเนื้อคอ บ่า และสะบักทำงานหนัก ซ้ำๆ บ่อยจนทำให้เกิดการอักเสบได้เช่นกัน

• ผู้บริหารที่ต้องนั่งประชุม ต้องใช้ความคิด และเครียดทั้งวัน ท่าทางของผู้บริหารมักจะอยู่ในท่ากอดอกไหล่งุ้ม หลังโก่ง และเป็นที่มาที่ทำให้กล้ามเนื้อคอ บ่า อักเสบได้

การรักษาเบื้องต้น เมื่อเริ่มมีอาการคือเมื่อเริ่มปวด มีลักษณะบวมๆ เกร็งๆ จับดูอาจจะรู้สึกร้อนๆ รุมๆ หรือถ้าสังเกตบริเวณที่เป็นอาจเห็นบวมๆ แดง หากเป็นลักษณะนี้ควรใช้ แผ่นเย็นประคบก่อน พักให้ผ่อนคลาย พักการใช้งานหนัก เปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ จนรู้สึกว่าเบาสบายขึ้น แล้วค่อยกลับไปใช้ได้งานได้เหมือนเดิม หากไม่รักษาหรือดูแลอย่างถูกต้องในตอนแรกที่เป็น อาจทำให้อาการอักเสบนั้นเกิดการอักเสบเรื้อรัง และกลายเป็นพังผืด มีผลกระทบต่อโครงสร้างอื่นๆ ในร่างกายเช่น เมื่อเกร็งมาก และไม่ได้ผ่อนคลาย การเกร็งนั้นอาจทำให้ไปดึงให้โครงสร้างกระดูกผิดรูป อาจทำให้กระดูกสันหลังคด หลังโก่ง หรือไหล่ติดได้

ทั้งนี้ถ้าต้องนั่งทำงานนานๆ ควรมีการยืดเหยียดกล้ามเนื้อด้วยตัวเองทุกๆ 1 ชั่วโมง คือ ใช้มือประสานกันเหยียดไปทางด้านหน้า เหยียดแขนให้ตึง แล้วยกขึ้นเหนือศีรษะ จนแขนตึงลำตัวตึง ยืดตัวเองให้เหยียดขึ้นด้านบน แล้วค่อยแยกมือออกจากกัน วาดแขนทั้งสองข้างดันไปด้านหลัง และค่อยๆเคลื่อนไหวลงช้าๆ จนสุด ทำสัก 2-3 ครั้งต่อชั่วโมง อีกวิธีคือพยายามเปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ ตอนลุกเปลี่ยนท่าทางก็ควรมีการบิดลำตัว เอี้ยวลำตัวช้าๆ เพื่อให้กล้ามเนื้อได้ผ่อนคลายบ้าง ที่สำคัญที่สุดคือพยายามนั่งหลังตรง ดึงสะบัก เพื่อผายหัวไหล่ไปด้านหลังไว้เล็กน้อยตลอดเวลา ไม่นั่งก้มคอ หรือไหล่งุ้มมาด้านหน้ามากเกินไป เลื่อนตัวเข้าใกล้จอคอมพิวเตอร์หรือคีย์บอร์ดเพื่อให้หลังตรง จัดอุปกรณ์ต่างๆ ให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม ไม่สูงหรือต่ำ หรือต้องเอี้ยวตัว เพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นกล้ามเนื้ออักเสบได้คะ